Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) 3 temel durumda incelenebilir :
- Aşırı hareketlilik
- Gelişimsel düzeye uygun olmayan
- Dürtüsellik olarak ifade edilen nörogelişimsel bir bozukluktur.
Dünyada genel olarak yaygınlığı yetişkinlerde %4.5, çocuklarda ise %5 ile 12 arasındadır. Toplumsal ve ailevi olarak ciddi sorunlara yol açabilecek bir hastalıktır. Bu nedenden dolayı hastalığın erken teşhisi ve bozukluğunun tanımlanması, tedavinin erken tespit edilmesi gibi faktörler çok önemlidir. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu genel olarak ifade edilecek olunursa, genetik ve çevresel etmenlerin ortak bir bozukluğudur.
Dikkat Eksikliği Bozukluğu Belirtileri
- Dikkatlerini yaptıkları işlere ya da oynadıkları oyuna vermekte zorlanırlar.
- Yapılması gereken yönergeleri başından sonuna kadar takip edemezler.
- Elinde bulundurdukları ekipmanları, malzemeleri kaybederler.
- Düzensiz bir biçimde görünürler.
- Unutkandırlar.
- İlgileri hemen başka yönlere kayar.
- Siz konuşurken sizi dinlemez gibi görünürler.
- Uzun süre zihinsel çaba gerektiren işleri güçlükle yapacak durumdadırlar.
- Detayları gözden kaçırırlar.
Hiperaktivite Belirtileri
- Olaylara veya konuşmalara müdahale ederler, yarıda keserler.
- Oturması gerektiği halde oturamazlar.
- Yerlerinde duramazlar.
- Sessiz sakin oyun oynamakta zorlanırlar.
- Çok konuşurlar.
- Çoğu zaman sorulan soru tamamlanmadan cevabını verirler.
- Sıra beklemekte sabırsızdırlar.
- Yerli yersiz koşup bir yerlere tırmanırlar.
- Her zaman bir şeylerle uğraşma halindedirler.
Psikiyatrik Olmayan Hastalıklar
- Görme ve işitme bozuklukları
- Kafa travması sekeli (özellikle yedi ya sonrası için DEHB göz önüne alınmalıdır. )
- Kötü beslenme,
- Fenobarbital, karbamazepin, antiastmatik ilaçlar (örn; teofilin). Bu tür ilaçlar çocuğun gelişimini engelleyip, DEHB’e yol açabilir.
- Nöbetler
- Akut ve kronik fiziksel hastalıklar.
Psikiyatrik hastalıklar
- Öğrenme güçlükleri,
- Bipolar affektif bozukluk
- Depresyon (Bu çocuklarda hırçınlık, huzursuzluk vb. durumlarda ortaya çıkabilir.)
- Anksiyete bozukluklar (sürekli tedirgin olma, yerinde duramamak)
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu nasıl tedavi edilir ?
600’e yakın kızlı erkekli okul çağı çocuklarını kapsayan detaylı tedavi çalışmasının genel sonuçlarına göre ’metilfenidat’ (bu hastalıkta kullanılan bir ilaç) uzun ve kısa dönemde etkin bir tedavi yöntemidir. Bazı durumlar altında benzer çalışmalarda ise aile bireylerinin tedavi ile düzeltilmesinde daha kritik rol oynadığı da belirlenmiştir. Genel olarak bu hastalık akabinde, ilaç tedavisi bütün yaş gruplarını içermektedir. Bazı zamanlarda ise DEHB’e benzer hastalıkların tanımlanması da oldukça önem arz etmektedir.
Stimülanlar:
Bu DEHB ile alakalı kullanılan ilaç gruplarındandır. Beynin dürtüler, dikkat ve davranışın düzenlenmesi ile ilgili olarak kullanılırlar. Beyninin bazı bölgelerine etki ederek, merkezi sinir sistemini uyarırlar.