Elektromanyetik Spektrum ve Elektromanyetik Dalga Nedir?

Bir maddenin özelliklerini taşıyan en küçük parçası atomdur. Atomların özelliklerini çekirdeklerinin yapısı, yörünge elektronlarının sayısı ve dizilişleri belirler. Bir atom çekirdeğinin kararsız durumdan daha kararlı bir duruma geçerken elektromanyetik dalga veya parçacık şeklinde enerji yaymasına ışıma denir. Elektromanyetik dalgalar birer enine dalga olup, birbirine dik ve her ikisi de yayılma doğrultusuna dik elektrik ve manyetik alanlardan oluştururlar. Aynı zamanda bu dalgalar enerji taşımakta ve boşlukta ışık hızıyla ilerlemektedirler.

Elektromanyetik dalgaların frekansa ve dalga boyuna göre sınırlandırılmasıyla elektromanyetik spektrum elde edilir. Yiyeceklerimizi ısıtmak için kullandığımız mikrodalga ışınlardaki ve kullandığımız cep telefonlarında haberleşmemizi sağlayan dalgalar, sahip oldukları dalga boyları açısından elektromanyetik spektrum bir parçasıdır. Gözlerimizin görebildiği ışık dalgaları da elektromanyetik spektrum bir parçasıdır.

Elektromanyetik spektrum görünen bölgesine düşlen bu dalgalar, bir gök kuşlağında gördüğümüz kırmızıdan turuncuya, mavi ve mora kadar uzanan renkleri içermektedir. Elektromanyetik dalgalar, çok uzun dalga boylarına sahip radyo dalgalarından, atom boyutundan daha küçük olan kısa dalga boyuna sahip gamma ışınlarına kadar değişmektedir. Bir elektromanyetik spektrumun en uzun dalga boyundan en kısa dalga boyuna kadar sıralanması, radyo dalgaları, mikrodalga, kızılötesi, görünür bölge, morötesi, x-ışınları ve gamma ışınları biçiminde olur. Frekansı en küçük (dalga boyu en büyük) elektromanyetik dalgalar radyo dalgaları olarak adlandırılır. Frekansı en büyük (dalga boyu en küçük) elektromanyetik dalgalar ise gamma ışınlarıdır.

Elektromanyetik spektrumda soldan sağa gidildikçe frekans büyümekte ve dalga boyu küçülmektedir. Radyo dalgaları için dalga boyu, bir futbol sahasından daha büyük olabileceği gibi bir futbol topundan daha da küçük olabilir. Radyo dalgaları, radyolarımızda müzik dinlememizi sağlayan dalgalardır. Bu dalgalar aynı zamanda televizyon ve cep telefonu sinyallerini de taşırlar. Evimizde kullandığımız televizyon anteni, televizyon istasyonundan  yayınlanan sinyali elektromanyetik dalga biçiminde almakta ve bu sinyal televizyon tarafından işlenerek karşımıza görüntü olarak çıkmaktadır. Cep telefonlarında da bilgi iletişimini sağlayan, yani bilgi materyallerini taşıyan yine radyo dalgalarıdır.

Mikrodalgalar, santimetre mertebesinde ölçülen dalga boylarına sahiptir. Bu dalgalar bir mikrodalga fırınında bulunan yiyeceklerimizi ışıktan dalgalardır. Mikrodalgalar, maddeleri oluşturan atom ve moleküllerle etkileşir. Onların hareketlerinde sürtünme meydana getirdiklerinden ortaya ısı enerjisinin çıkmasına ve dolayısıyla maddelerin ısınmasına neden olmaktadırlar.