Hasta Bina Sendromu nedir? (hbs nedir)

Ofislerde çalışan insan sayısının artması, iş ortamında daha fazla kural ve stresin varlığı Hasta Bina Sendromu artışına katkı sağlamıştır. Hasta Bina Sendromun nedeni olarak çevresel tek bir neden olması kesinleşmemiştir; ancak ileri sürülen bazı teoriler mevcuttur. Yıllardır ileri sürülen en geçerli açıklama düşük düzeylerde bulunan pek çok uçucu organik bileşiğin (kimyasal maddelerin) hepsinin birarada toksik etki gösterdiği yönündedir.

Sürekli kapalı ortamlarda çalışan kişilerde hasta bina sendromu adında, halsizlik, bas ağrısı, sersemlik hissi, bulantı, cilt kuruluğu, gözlerde batma, burunda tıkanıklık ya da akma gibi belirtiler veren bir durum ortaya çıkmaktadır. Belirtiler, genellikle penceresi açılmayan, merkezi bir havalandırmaya bağlı olan binalarda ortaya çıkar. Günümüzde özellikle ofis binaları giderek artan sıklıkta camları açılmayacak şekilde inşa edilmektedir. Bu tür binalarda dışarıdan içeriye sıcak/soğuk hava girmesi ve içerideki ısıtılmış/soğutulmuş havanın dışarı çıkması engellenerek enerji tasarrufu sağlanmaktadır. Ancak dış ortamla ilişkisi tamamen kesilmiş bu binalarda iç ortam kirliliği de artmaktadır.

Baş ağrısı, deri bulguları en yaygın olanlardır. Bazı kişiler semptomsuz iken, bazıları şiddetli solunum sistemi, bazıları da deri bulgularına sahiptir. Semptomlar yaşamı tehdit etmezse de rahatsızlık ve sıkıntı vericidir. İş gücü ve verimlilik kaybına neden olur, ciddi sağlık kaygısı doğurabilir. Problemler evler, toplu iş alanları, okullar, çocuk yuvaları, hastane ve bakım evi gibi binalarda oluşabilir.

Hasta Bina Sendromu Belirtileri

Genel bir yorgunluk hissi en sık rastlanan belirtidir. Genellikle işe gelişi takiben birkaç saat içerisinde başlar, binayı terkedişin ardından birkaç dakikada düzelir.Belirtiler kuzey iklimlerde mevsimsel olabilir, kış aylarında kötüleşebilir. Migrene benzemeyen, nadiren zonklayıcı, genellikle künt, basınç tarzında bir baş ağrısı vardır. Hapşırma ve burun akıntısı şeklinde gerçek nezle gibi  görülebilir. Belirtiler genellikle kişi binadan uzaklaştığında veya bina içi hava kalitesi iyileştirildiğinde düzelir.  Etkilenen kişilerin bir kısmı hemen düzelirken, diğerlerinde uzun zaman gerekebilir. Bazen de nadiren hasta çevresine çok duyarlı hale gelebilir.

Hasta binada bulunma süresi önemli bir faktördür. Aynı alanda uzun süre kalanlar daha fazla etkilenir. Kişideki okul başarısızlığı ve öğretmen stresi, iş memnuniyetsizliği, tatminsizlik, iş stresi, düşük statü Hasta Bina Sendromu riskini artırır. Bazı çalışmalarda atopi, hiperreaktif hava yolu-astım öyküsü, deri problemleri, kadın cinsiyet gibi kişisel faktörlerin varlığı bildirilmiştir.

Hasta Bina Sendromu Tedavisi

İç ortam havası değerlendirme bulgularına dayanır. Yeni binalarda materyallerden partikül sızması giderek azalır. Uygunsuz ventilasyon en önemli faktör olduğu için öncelikli olarak araştırılmalı, iyileştirici önlemler hemen uygulanmalıdır. Bu dönemde hastanın binadan uzaklaştırılıp uzaklaştırılmaması yapılacak iş için gerekli zamana ve hastada temas riskinin artış oranına bağlıdır. İş tatminsizliği ve stres gibi diğer faktörler de önemlidir. Bunların çözümü de iç ortam havası şikayetlerini çözmede katkı sağlar.

Çok az sayıda hastane Hasta Bina Sendromu konusunda tam deneyimlidir. Hastadan alınan öykü klinisyene iç ortam problemlerini tespit etmede ve neleri inceleyeceği konusunda yol gösterir. Hastane önerisi ile girişilen iç ortamı iyileştirme çabaları hasta ve çevresindekilere yarar sağlar. Bu gelişmeler çoğunlukla ilaç kullanmadan, iş kaybı ve daha ciddi sorunlar oluşmadan sağlanır.

 Hasta Bina Sendromu Çevre ve Binaları düzeltici önlemler:

• Havalandırma sistemi periyodik olarak temizlenmeli

• Ortamın nem ve ısı kontrolü sağlanmalı

• İç mekanlara ıslak çamaşır asılmamalı

• Aspiratör ve kurutucu tahliye bacaları dışarı verilmeli

• Nemli zeminlere halı serilmemeli

• Sigara içilmemeli

• Bina güneş görmeli ve her gün havalandırılmalı

• Endüstriyel kirleticiler ve allerjenler uzaklaştırılmalı

• Temizlik uygun şekilde ve periyodik yapılmalı

• Işıklandırma uygun olmalı

• Duvar kağıdı kullanılmamalı

• Kurşun ve asbest içermeyen boyalar kullanılmalı

• Koku, deodorant, böcek ilacı spreyleri kullanılmamalı

• Tüp gaz yerine elektrikli ocak vs. tercih edilmeli

• Radon gazına dikkat