Solvent Nedir? Ne işe yarar?

Solvent, katı, sıvı ve gaz kimyasallarını özen organik ve inorganik maddeye verilen isimdir. Solventler diğer bazı kimyasal maddelerin çözülmesinde de rol almaktadır. Örnek olarak, yapıştırıcı, vernik, akrilik boya cila, boya, mobilya vb. alanlarda kullanılmaktadır.

Solventler çok fazla kullanıldığında ‘Solvent buharına’ maruz kalınmaktadır. Bu durumda zehirlenmelere, solunum ve deri hastalıkları gibi ciddi hastalıklara sebebiyet vermektedir. Ayrıca solventler yanıcı ve uçucu gazlar olduğundan güvenlik önlemlerinin alınmadığı işyerlerinde patlama riski oluşturmaktadırlar. Solvent ile çalışılan işyerlerinde kesinlikle güvenlik önlemleri tam anlamıyla alınmalıdır.

Solventler endüstri alanında oldukça fazla kullanılmaktadır. Yaygın olarak kullanıldığı yerler; kuru temizleme işletmeleri, matbaa ve boya üretimi, izolasyon plastik hamurların yapımı, gemi tersaneleri, kâğıt sanayi gibi alanlardan oldukça sık kullanılmaktadır.

Solventler en çok boya sanayisinde kullanılmaktadır. Boyayı kullanılabilir hale getirme işleminde ve seyrekleştirme durumlarında kullanılır.

BOYA SEKTÖRÜNDE SOLVENT KULLANIMI

Boya Ve Boyanın Yapısı Nedir?

Boya çeşitli kimyasal malzemelerin (pigmentler, solventler, diğer katkı malzemeleri) bir araya gelmesiyle oluşturulmaktadır. Solventin boya içerisinde kullanım alanı genellikle akıcılığını ve boyanın uygulanabilirliği artırmaktır.

Solventler boya içerisinde taşıyıcı madde olarak etkili olmaktadırlar. Boyayı kullandıktan sonra Solvent uçarak boyadan ayrılmaktadır. Boya akışkanlığını kaybederek sürülen ya da uygulanan alanda kalmaya devam edecektir.

 

BOYA SEKTÖRÜNDE ve SOLVENT İŞ GÜVENLİĞİ

Boya sanayisinde en çok tehlike oluşturan maddelerin başında solventler gelmektedir. Solvent iş güvenliği kapsamında uçucu olma özelliğiyle havaya yayılarak patlama ve yangın riskini artırmaktadır. Sprey boya sanayisinde oldukça geniş güvenlik önlemeleri alınmaktadır.

 İş Yerlerinde Kullanılan Solventlerin Tehlike Oluşturduğu Durumlar:

 

• Solvent buharı tepkimeye neden olabilecek kimyasal gazları içerdiğinden patlamaya neden olmaktadır.
• Belirli bir sıcaklık derecesi geçildiğinde Solvent maddesinin uçuculuğu artmaktadır. Ortamın sabit sıcaklık ve basınç altında olması gerekmektedir.
• Solventler ateşleme kaynağından uzakta işlem görmelidirler.
• Havalandırma sistemlerinin düzgün çalışmaması patlamayı etkilemektedir. Havalandırma sistemlerinin periyodik kontrolleri düzenli olarak yaptırılmalıdır.

 

Solventlerin Kullanım Önlemleri

• Solvent sektöründe çalışan kişiler bu maddenin kullanımı hakkında bilgilendirilmelidir.
• Düşük ve yüksek basınç noktaları belirlenmeli, ona göre güvenlik önlemleri alınmalıdır.
• Havada uçuşunda mikro partikül solventler parlamaya, alevlenmeye neden olabilmektedir. Bu durumlar için özel güvenlik işlemleri ele alınmalıdır.
• Solvent alt parlama sınırının üzerinde basınç uygulanamamalıdır.
• Solvent buharı havadan ağır olduğundan yere çökmektedir. Tedbirler alınırken bu durum ihmal edilmemelidir.
• Acil ve ilk yardım durumları için her şeyin hazırlıklı olması, genel iş sağlığı ve güvenliği prosedürlerinin uygulanması gerekmektedir.

Solventlerin Depolanmasında Alınacak Önlemler

• Depolama alanlarındaki sızıntı yapabilecek bütün durumlar kontrol edilmelidir.
• Solventin depolandığı kapların kapakları mutlaka kapalı olmalıdır.
• Solventler yanıcı ortamlarla asla bulundurulmamalı depolama alanı ateşten uzak olmalıdır.
• Depolama malzemelerinin yanıcı, yakıcı maddelerinden oluşmaması gerekmektedir.
• Kullanılan Solvent kaplarının depolama alanlarında bekletilmemesi gerekmektedir. Yanıcı bir durumda tepki mesel patlamaya sebebiyet verebilmektedir.
• Depolama alanlarında havalandırma sistemlerinin en iyi şekilde çalışması gerekmektedir.