İş Kazası ve Meslek Hastalıkları

Aşağıdaki belirtilen çeşitli tehlikelerin işyeri ortamında bulunması çalışanların sürekli iş kazası ve meslek hastalıkları uğramaları ihtimali ile karşı karşıya bırakmaktadır.

İşvereni maddi ve manevi olarak kayba uğratan iş kazası ve meslek hastalıklarını meydana getiren nedenler nelerdir? Bu sebeplere göz atalım.

İş Güvenliği Kanunu 2017 Yılı İdari Para Cezaları şu şekildedir:

MADDE 14 ve 1.bendine göre iş kazalarının ve meslek hastalıkları nın kaydını tutmama, gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları  düzenlememek, İşyerinde meydana gelen ancak yaralanma veya ölüme neden olmadığı halde işyeri ya da iş ekipmanının zarara uğramasına yol açan veya çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını zarara uğratma potansiyeli olan olayları inceleyerek bunlar ile ilgili raporları düzenlememek. 2.026 az tehlikeli TL ve 6.078 çok tehlikeli TL.

MADDE 14 ve 2.bendine göre İş kazalarını ve meslek hastalıklarını 3 iş günü içinde SGK ya bildirmemenin cezası 2.702 TL  az tehlikeli ve 8.106 TL çok tehlikeli.

MADDE 14 ve 4.bendine göre Sağlık hizmeti sunucularının iş kazalarını, yetkili sağlık hizmet sunucularının meslek hastalıklarını en geç 10 gün içinde SGK’ya bildirmemesi. 2.702 TL tüm tehlike sınıf grubuna.

Fiziksel Tehlikeler | İş Kazası ve Meslek Hastalıkları :

• Titreşim
• Gürültü
• Yetersiz havalandırma
• Aşırı Isı, nem ve hava hareketleri
• Yetersiz veya aşırı aydınlatma

İşyeri Ortamından Kaynaklanan Tehlikeler | İş Kazası ve Meslek Hastalıkları:

• İşyeri zemini
• Yetersiz Geçitler
• Yetersiz Çıkış yerleri
• Yetersiz iş alanı
• Düzensiz işyeri
• Merdivenlerde korkuluk olmaması
• Duşların ve tuvaletlerin çalışır durumda veya temiz olmaması

Tehlikeli Yöntem ve İşlemler | İş Kazası ve Meslek Hastalıkları:

• Makina veya tezgahlarda çalışırken koruyucu techizatın devre dışı bırakılması
• Baret, gözlük, siper, maske vb. kişisel koruyucuların kullanılmaması
• Aşırı yük kaldırma
• 3m’den yüksek malzeme istifleme
• Etiketlenmemiş veya yetersiz etiketlenmiş malzeme
• Gereken uyarı,ikaz işaret ve yazılarının konmamış olması
• Güvenlik kartı olmayan kimyasalla çalışma
• İşe yeni başlayan işçiye çaıştığı işle ve iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim vermeden çalıştırma
• Belli aralıklarla işçilere iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitimi verilmemesi
• Yeterli ikaz vermeden araçların çalıştırılması veya durdurulması
• Elektrik kesilmeden techizat üzerinde onarım
• Onarım esnasında şalter vaya beklenmedik bir harekete karşı güç düğmesinin emniyete alınmamış olması
• Çalışır haldeki techizatın yağlanması, temizlenmesi, ayarlanması,
• Depo ve konteynerlerin tam olarak boşaltılıp temizlenmeden üzerinde onarım ve kaynak yapılması
• Yüksekten atlama
• Parlama, patlama ve yangın ihtimali olan yerlerde elektrik tesisatının exproof olmaması
• Parlama patlama tehlikesi olam yerlerde sigara içilmesi
• Yükleme ve boşaltma işlemlerinin uygun yöntemle yapılmaması
• Malzemelerin, makineların ve teçhizatın uygun yerleştirilmemesi

Mekanik Tehlikeler | İş Kazası ve Meslek Hastalıkları:

• Makina ve tezgahın ezen, delen, kesen, dönen operasyon koruyucusunun bulunmaması
• Preslerde çift el kumanda kullanılmaması
• Preslerde ayak pedalı koruyucusu olmaması
• Transmisyon kayışlarının koruyucusunun takılmamış olması
• Makina ve tezgahı tehlike anında durduracak stop butonun yada swich’nin bulunmaması
• Yetersiz ve uygun olmayan makina ve koruyucu techizat
• Yetersiz uyarı sistemleri
• Düzensiz ve dağınık işyeri ortamı
• Makineların, kaldırma aletlerinin, kazanların, kompresörlerin vb. gerekli bakım ve periyodik kontrollerinin yapılmaması

Elektrikle Çalışma İle Meydana Gelen Tehlikeler | İş Kazası ve Meslek Hastalıkları:

• Topraklama ölçümü yapılmamış tezgahlar veya el aletleri
• Topraklamanın belli periyodlarla kontrolünün yapılmaması
• Elektrik ve aydınlatma tesisatının periyodik kontolünün yaptırılmaması
• Yıpranmış ve hatalı onarılmış el aletleri
• Yetkisiz kişilerin müdahale etmek istemesi
• Kırık yıpranmış el aletleri
• Koruyucu baret, eldiven, çizme, ıstaka veya tabure gibi kişisel koruyucuların bulunmaması
• Zeminin yalıtılmaması
• Yüksek gerilim ile çalışmada gerekli kurallara uyulmaması

Kimyasal Tehlikeler | İş Kazası ve Meslek Hastalıkları:

• Toksik gazlar, organik sıvıların buharları, ergimiş haldeki metal gazları
• Radyasyona maruz kalma (X ışınları, doğal ve yapay radyoaktif maddeler, kızılötesi ve mor ötesi ışınlar
• Asitler, Bazlar nedeniyle yanma
• İnert tozlar, fibrojenik tozlar, toksik tozlar, kansorejonik tozlar, alerjik tozlar

Uluslararası çalışma örgütü (ILO) ile Dünya Sağlık Örgütü‘nün (WHO) işçi sağlığı ve iş güvenliği ortak komisyonunda işçi sağlığının esasları şöyle belirlenmiştir:
1. Bütün iş kollarında işçinin fiziksel, ruhsal ve sosyo-ekonomik bakımdan sağlığını en üst düzeye çıkarmak ve bunun devamını sağlamak.
2. Çalışma şartları ve kullanılan zararlı maddeler nedeni ile işçi sağlığının bozulmasını engellemek.
3. Her işçiyi kendi fiziksel ve ruhsal yapısına uygun işte çalıştırmak.
4. Özet olarak işin, işçiye ve işçinin işe uyumunu sağlamaktır.

Belirlenen amaçlara ulaşmak, dolayısıyla, iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemek İş Sağlığı ve Güvenliliği Yönetiminin sorumluluğundadır. İş Sağlığı ve Güvenliliği yönetimine
3 temel görev düşmektedir. Bunlar:

1. Tehlikeleri tanımlamak.
2. Her tehlike için riskin boyutunu tahmin etmek ve saptamak.
3. Riskin kabul edilebilir olup olmadığına karar vermek ve riski kontrol altına almaktır.

İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi ile ilgili dünyada uygulanan standartlar, kanunlar ve dökümantasyonları hazırlayan organizasyonladan bazıları şunlardır:
• American Petroleum Institute (API)
• National Fire Protection Association (NFPA)
• American Society of Mechanical Engineers (ASME)
• Standards New Zealand (SNZ)
• British Standards Institute (BSI)
• Occupational Safety and Health Administration (OHSA)
• Occupational Safety and Health Service
• NZ Chemical Industry Council
• Standards Australia
• International Organization for Standardization (ISO)