İş Sağlığı oldukça geniş ve kapsamlı bir konudur. İş yeri hekimli isg konusunda hedef odaklı bakarken, iş hijyeni çalışma ortamından başlayarak, tüm süreçten, insan ve çevre açısından kapsayarak bütünsel yaklaşmalıdır. İş sağlığı konusunun ana teması, çalışan personelin sağlığı olarak tanımlanabilir. İş yeri çalışma koşullarının olumsuzluğu sebebiyle sağlık durumu olumsuz etkilenen, sağlık durumlarını hatta yaşamlarını yitiren çalışan sağlığı, şüphesiz ki iş sağlığı kavramının merkezinde olmalıdır. Üretimde dahil tüm sürecin sağlığı, iş yeri ortamının sağlığı ve çalışma ortamının çevreye etkileri de birbirini tamamlayan iş sağlığı bütününün diğer bileşenleridir.
(*) İş Sağlığı;
‘Tüm sektör ve meslek çalışanlarının ruhsal, sosyal, fiziksel açıdan tam iyilik halinin korunması ve gelişmesi gereklidir. Çalışma ortamı, çalışanların sağlıklarının kaybetmesinin önlenmelidir. Çalışma sırasında sağlıklarını olumsuz etki faktörlerinden korunmaları, psikolojik ve fizyolojik yapılarına uygun bir pozisyona yerleşmelidir. Bunun sürdürülmesi, kısaca işin personele, personelinde da işe uygunluğunun sağlanmasını amaçlar’
(*) Not: ILO ve WHO Komitesinin toplantısında yapılan iş sağlığı tanımı 1995 tarihinde güncellenmiştir.
Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ortak iş sağlığı tanımı, bu mesleğin profesyonellerine kılavuz olmaktadır. İnsanoğlunun doğada varlığını sürdürebilmek için başlattığı çalışma hayatı, yıllar içinde biçim değiştirerek günümüze kadar evrilmiştir. Çalışma hayatındaki bu değişim ve gelişim sanayi ve insan topluluklarının yapısını, insan ilişkilerini, yaşayış biçimini ve yaşamdan beklentilerini de düzenlemiştir ve değiştirmiştir. Çalışanlar bir yandan tarım ve sanayi sebebi sağlık sorunlarıyla uğraşmakta ve bilgi teknolojisinin gelişmesiyle yeni sağlık sorunları ortaya çıkmıştır. Gelişmiş ülkelerde iş kazaları, enfeksiyonlar, meslek hastalıkları, fiziksel, kimyasal ve psikolojik risk etkenleri kontrol altına alınmış, ancak; yeni çalışma biçimlerine bağlı ergonomik sorunlar, kas iskelet sistemi hastalıkları ve psikososyal sorunlar da ortaya çıkmıştır.
İŞ SAĞLIĞI VE MESLEK HASTALIKLARI
Bizim ülkemizdeyse bir taraftan hala kurşun, cıva, arsenik zehirlenmesi, silikozis, gibi temel iş sağlığı problemleri henüz tam aydınlanmamıştır. Diğer taraftan yoğun ofis ortamı ve duruş bozukluklarına bağlı kas iskelet rahatsızlıkları, iş güvencesinin olmaması, işsizlik, uzun süre çalışma, ücret yetersizliği vs. Birçok psikososyal problemle beraber yetersiz denetim ve kimyasal kaynaklı alerjik sorunlar karşımıza çıkmaktadır. Bu geçiş evresi sebebiyle ülkemizde, iş sağlığı sektörü çalışanları gelişmiş ülkelerin iş sağlığı çalışanlarından ve gelişmekte olan ülkelerin iş sağlığı çalışanlarından daha gayretli olmak ve daha fazla araştırma yapmak durumundadır.
(WHO – ILO) ortak iş sağlığı tanımlamasının tüm sektörel çalışanları kapsamaktadır. Sadece metal sanayi çalışanlarının değil, madende, inşaat da çalışanlarının, öğretmenlerin, doktorların, AVM lerde ayakta uzun süre çalışan tezgahtar, banka personellerinin, hemşirelerin, şoförlerin vs. Kısacası tüm çalışanların sağlığının işleri sebebiyle hasarların önlenmesi son derece önemlidir. Sağlıklarının korunma ve hatta sağlığın geliştirilmesi çağdaş iş sağlığı anlayışının da gereklerinden olmalıdır.