Konu başlığı olan isg ortam ölçümlerinin yönetimi konusundan önce iş hijyeni ölçümleri neden yaptırılır? Yasal dayanağı nedir? Yasal zorunluluğu var mıdır? sorularını cevaplayalım.
Neden İş Hijyeni Ölçümü Yaptırmak zorundayız? 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre çıkarılan ve 20 Ağustos 2013 tarih ve 28741 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Laboratuvarlar Hakkında Yönetmelik’in İkinci Bölüm Yükümlülükler ve Uyulması Gereken Kurallar, İş Verenlerin Yükümlülükleri isimli 5. Madde:
Güvenli bir çalışma ortamı sağlamak amacıyla çalışma ortamındaki kişisel maruziyetlere veya çalışma ortamına yönelik fiziksel, kimyasal ve biyolojik etkenlere yönelik ölçüm, test, analiz ve değerlendirmeleri, ön yeterlik veya yeterlik belgesini haiz laboratuvarlara yaptırmakla yükümlüdür.
İş hijyeni ölçüm, test ve analizi: Çalışma ortamında bulunan, çalışanların sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek her türlü fiziksel (gürültü, titreşim, aydınlatma, iyonlaştırıcı olmayan radyasyon,vb.) kimyasal (toz, gaz, buhar vb.) ve biyolojik, (virüs, bakteri, mantar, vb.) etkenlerin nicelik ve nitelik tayininin yapılmasını kapsar.
«İşveren, işyerinde bulunan, kullanılan veya herhangi bir şekilde işlem gören maddelerin ve çalışma ortam koşullarının tehlikelerinden, zararlı etkilerinden çalışanları korumak zorundadır»
İSG Ölçümleri Yasal Durum ve Ölçüm Türleri | İSG Ortam Ölçümlerinin Yönetimi
Buna göre işverenler, iş yerindeki çalışma ortam gözetimi kapsamında aşağıdaki tablodaki test ve ölçümleri yaptırmak zorundadır.(Yönetmelik Ek-1)
- Kişisel Solunabilir Tozların Konsantrasyonu
- Aydınlatma ölçümleri
- Termal Konfor ölçümleri
- İşyeri Ortamı Solunabilir Tozların Konsantrasyonu
- Kişisel Gürültü Maruziyeti
- İşyeri Ortamı Gürültü ölçümleri
- Kişisel Titreşim Maruziyeti
- Havadaki Arsenik Konsantrasyonu (kişisel ve işyeri ortamı)
- Havadaki Civa Konsantrasyonu (kişisel ve işyeri ortamı)
- Toz içerisindeki serbest silis analizi (kişisel ve işyeri ortamı)
- Renk Karşılaştırma Metodu ile Gaz ve Buhar Konsantrasyonu
- Havadaki Kurşun Konsantrasyonu (kişisel ve işyeri ortamı)
- Havadaki Sülfürik Asit Konsantrasyonu (kişisel ve işyeri ortamı)
- Havadaki Amonyak Konsantrasyonu (kişisel ve işyeri ortamı)
- Havadaki Formaldehit Konsantrasyonu (kişisel ve işyeri ortamı)
- Havadaki Benzen Konsantrasyonu (kişisel ve işyeri ortamı)
- Havadaki Toluen Konsantrasyonu (kişisel ve işyeri ortamı)
- Havadaki Ksilen Konsantrasyonu (kişisel ve işyeri ortamı)
- Havadaki Hekzan Konsantrasyonu (kişisel ve işyeri ortamı)
- Manyetik Alan Ölçümleri
- Radyasyon Ölçümleri
- Asbest Ölçüm ve Numune Alma İşlemleri
Ölçüm Parametreleri | İSG Ortam Ölçümlerinin Yönetimi
GÜRÜLTÜ ÖLÇÜMÜ Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik
AYDINLATMA ÖLÇÜMÜ İşyeri Bina Ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık Ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik/ Aydınlatma, TS EN 12464-1: 2013;
TİTREŞİM ÖLÇÜMÜ Çalışanların Titreşimle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik
KİMYASAL ÖLÇÜMÜ Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
- Kanserojen veya Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
TOZ PARTİKÜL ÖLÇÜMÜ Tozla Mücadele Yönetmeliği
İSG Ortam Ölçümlerinin Yönetimi Ana Başlıkları
Ortam ölçümü yapan firmalar TS EN ISO/IEC 17025 Standardı deney ve kalibrasyon laboratuvarlarının yeterliliği için genel şartları karşılamalı ve akredite laboratuvar olmalıdır.
Raporlamada yasal değerler – ölçülen değer uygun / uygun değil değerlendirmeleri
Uygun olmayan ölçüm – test – analizler için iyileştirme tavsiyeleri
Gürültü ve aydınlatma haritaları
Ölçüm cihazları kalibrasyon sertifikaları
İSG Ölçümleri yapılırken nelere dikkat edilmedir?
Elektromanyetik alan ölçümlerinde yüksek frekansa sahip yerler örnek olarak baz istasyonları, haberleşme sistemleri ve daha düşük frekanslı trafo, tezgahlar, elektrik panoları, kaynak makinaları sistemlerin ölçüm değerlendirmesi farklı olarak ele alınmalıdır.
İsg ölçümleri sırasıyla gürültü maruziyet ölçümü – aydınlatma ölçümü – toz ölçümü – kimyasal voc ölçümü – termal konfor ölçümü – titreşim ölçümü vb. günlük işletme şartlarında yapılması gereklidir. Ortam ölçümü yapan firmalar ın amacı ortam şartlarını çalışma esnasında analiz etmek ve değerlendirmektir. (makine sistem – tezgah vb. çalışırken, tüm ışıklar açıkken, imalat esnasında, sevkiyat yapılırken)