işverenin iş sağlığı ve güvenliği açısından yükümlülükleri
İşverenin iş kanunun 2. maddesine göre “İşveren, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye denir.” Görüldüğü üzere İş Kanunu, işverenin tanımını işçi kavramına dayandırmış ve işveren niteliğinin kazanılması açısından işçi çalıştırıyor olmayı yeterli görmüştür.
1- işverenin iş sağlığı ve güvenliği açısından yükümlülükleri başında iş güvenliği tedbirleri aldırmakla başlar. Bu anlamda;
- a) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.
- b) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.
- c) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır. İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
- d) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır.
- e) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.
2- işverenin iş sağlığı ve güvenliği açısından yükümlülükleri tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.
3- Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri işverenin sorumluluklarını etkilemez.
Borçlar Hukukuna göre, işverenin işçisine karşı üç temel borcu vardır.
- a) İşçiyi gözetme (koruma) borcu İş kazasından doğan tazminat davalarında işverenin en temel yükümlülüğü, işçiyi gözetme borcudur. Kendisini iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmasında gösteren gözetme borcu, işçinin işverenine ‘bağlılık’ yani ‘sadakat’ borcunun karşılığıdır. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği kanunu, işverenin genel yükümlülüklerini kanunun 4.maddesinde şu şekilde sıralamaktadır:
- b) Ücret ödeme borcu
- c) Eşit işlem yapma borcu
Ücretli Yıllık İznin Kullanımı Sırasında Yol İzni:
Yıllık ücretli izinlerini iş yerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara, talepte bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşuluyla, gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren toplam dört güne kadar ücretsiz izin vermek zorundadır.
Hafta Tatili İzni:
4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren iş yerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmi dört saat dinlenme hafta tatili verilir.