Kompresör Periyodik Kontrol ve Bakım
İşletmelerin daha verimli çalışabilmesi için bütün iş ekipmanlarının her zaman çalışmaya hazır ve arızasız durumda olması gerekmektedir. Ekipmanların (makine, takım, alet, tezgâhların vb) sorunsuz, güvenli ve uzun süreli çalışması için bakımlarının ekipmanın üreticisin belirlediği doğrultuda düzenli olarak yapılması gerekmektedir. Ayrıca piyasa rekabeti, makine ve tesislerin daha verimli kullanılması için işletmeleri zorlamaktadır.
Ülkemizde 6331 sayılı kanunla düzenlenen iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı işverenlere bu konuyla ilgili bazı yükümlülükler getirmektedir. İlgili kanun gereği çıkarılan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinin 6. Maddesinin ”b” bendinde iş ekipmanlarının düzenli bakımlarının yapılması şarta bağlanmıştır. Ayriyeten aynı yönetmeliğin 7. maddesinde iş ekipmanının güvenliğinin kurulma ve montaj şartlarına bağlı olduğu ve iş ekipmanının tehlike yaratabileceği durumlarda iş ekipmanının periyodik kontrolünün yapılması gerektiği hükme bağlanmıştır.
Kompresör Bakımı
Kompresörlerin bakımları ilgili mevzuat gereğince günlük, haftalık, aylık, üç aylık, altı aylık veya benzeri periyotlarla ilgili standartlarda belirlenen veya imalatçının belirlediği şekilde, imalatçı tarafından yetkilendirilmiş servislerce veya işyeri tarafından görevlendirilmiş kişilerce yapılır. Günlük, haftalık, aylık, üç aylık ve benzeri düzenli aralıklarla yapılan muayeneler ile tüm bakım ve onarımlar kayıt altına alınır. Kayıt altına alınan kontrol sonuçları iş ekipmanı kullanıldığı sürece ve yetkililer her istediğinde gösterilmek üzere uygun şekilde saklanır.
Kompresör Bakımı Nasıl Yapılır
Genel olarak bakım yapılmadan önce şunları yapmak gerekir;
- Bakım yapmadan önce ana şalterden bütün enerji kesilir,
- Kompresör çalışır iken kesinlikle herhangi bir kapak açılmaz ve herhangi bir parça çıkarılmaz,
- Kompresör içerisindeki bütün basınçlı havanın boşaldığından emin olunur.
Günlük Bakım önerileri;
- Kompresör’ü çalıştırmadan önce mutlaka yağ seviyesi kontrol edilir.
- Yağ seviyesi yeterli değil ise yağ eklenir.
- Sürekli olarak yağ ekleniyorsa makinede bir sorun olduğu var sayılabilir.
Haftalık Bakım önerileri;
- Yağ Deposunda biriken su boşaltılır.
- Yağ seviyesini kontrol edilir.
- Radyatör petekleri temizlenir.
- Toz filtresi mümkün olduğunca temizlenir.
- Emiş filtresi mümkün olduğunca temizlenir.
Kompresör ve Hava Tankının Periyodik Kontrolü
Kompresörlerin ve hava tanklarının periyodik kontrollerinin yapılmasının gerekliliği 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereği çıkarılmış olan İş Ekipmanlarının Sağlık ve Güvenlik Şartları yönetmeliğinin “Basınçlı Kap ve Tesisatlar” üst başlığı altında ve “Basınçlı Hava Tankları” alt başlığı altında hükme bağlanmıştır.
Bu bağlamda; Seyyar veya sabit kompresör hava tankları ile basınçlı hava ihtiva eden her türlü kap ve bunların sabit donanımının periyodik kontrolünün yapılması gerekmektedir.
Yönetmeliğin bu hükmünü yanlış yorumlayarak sadece hava tankının periyodik kontrolünü yapan, kompresöre periyodik kontrol yapılmasının zorunlu olmadığı yaklaşımıyla periyodik kontrol yapan ve rapor düzenleyen kişiler ve firmalar bulunmaktadır.
Bu yaklaşım yanlış bir yaklaşımdır. Kompresörlerin kendi bünyesinde emniyet ventili olan basınçlı bölümleri bulunmaktadır. Hem bu sebeple hem de kompresörün ayarlanan basınç aralıklarında düzgün çalışıp çalışmadığının tespiti sebebiyle periyodik kontrol yapan kişiler tarafından kontrol edilmelidir.
Kompresör ve hava tankının periyodik kontrolünün İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Madde 5 Ek III (2,1)’de belirtildiği üzere hidrostatik deney olarak yapılması esastır. Hidrostatik test yapılmasının gereği sıvıların sıkıştırılamaması ve test esnasında basıncı tutma özelliğini kaybetmiş basınçlı kabın olası bir kazaya meydan vermemesidir.
Kompresör ve hava tankının hidrostatik testi işletme kapasitesinin 1,5 katı ile en geç yılda bir defa yapılır. Periyodik kontrol yapmaya yetkili kişiler tarafından yapılan kontroller sonucunda kayıt numarası bulunan periyodik kontrol raporu düzenlenir. Düzenlenen belgeler iş ekipmanının kullanıldığı sürece saklanır.
Düzenlenen raporda kompresör ve hava tankının kullanımında bir sakınca olmadığının belirtilmesi gerekmektedir. Raporda uygunsuzluk bulunması ve bu uygunsuzluk giderilmeden kompresörün ve hava tankının kullanılmaması gerektiğinin belirtilmesi durumunda, bu hususlar giderilinceye kadar kompresör kullanılmaz. Söz konusu eksiklikler giderildikten sonra ekipmanın güvenle kullanılacağını belirten ikinci bir rapor düzenlenir.
Periyodik Kontrol Yapmaya Yetkili Kişiler Ve Periyodik Kontrol Kayıt Numarası
İlgili standartlar aksini belirtmedikçe işletme kapasitesinin 1,5 katı ile en geç yılda bir defa kompresör ve hava tankının periyodik kontrolü makine mühendisi, makine teknikeri veya yüksek teknikeri tarafından yapılır. Yönetmelik kapsamında periyodik kontrol yapmaya yetkili kişilerin bilgilerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına elektronik ortamda kayıt yaptırmaları gerekmektedir.
Periyodik kontrol raporlarında kayıt numarası bulunması gerekmektedir. Yukarıda belirtilen bilgilerini bakanlığa bildiren kişilere verilecek kayıt numaraları, yetkili kişiler tarafından düzenledikleri periyodik kontrol raporlarına eklenmelidir. 25.04.2016 tarihinde İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Madde 16’da belirtildiği üzere yukarıda belirtilen kayıt numarasının periyodik kontrol raporlarında bulundurulması yürürlülüğe girecektir. Fakat ÇSGB erteleme duyurusuna istinaden, Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerin bildirimi” başlıklı 13 üncü maddesi bağlamında hazırlanmaya başlanan kayıt sistemi, yargı süreci sebebiyle tamamlanamamış olup, ilgili maddenin yürürlüğe giriş süresinin ertelenmesi için Yönetmelik değişikliği çalışması yapılmaktadır. Bu güne kadar olduğu gibi periyodik iş ekipmanlarında periyodik kontrol yapacaklarda kayıt zorunluluğu aranmayacak olup, erteleme süresince periyodik kontrol raporlarında da kayıt numarasına yer verilmesine gerek yoktur.
Diğer periyodik kontrol hizmetlerimizi de inceleyebilirsiniz
- Sıcak Su Kazanı
- Sütunlu Çalışma Platformu
- Gaz Depolama Tankı
- Kalorifer Kazanı
- Otoklav
- Buhar Kazanı
- Basınçlı Hava Tankı
- Genleşme Tankı
- Çeşitli Tankların
- Jeneratör
- Elektrik Tesisatı
- Hidrofor Tankı
- Yangın Tesisatı
- Havalandırma Tesisatı
- Yürüyen Bant
- Hidrant
- Makine ve Tezgah
- Basınçlı Kaplar
- Elektrik Panosu
- Periyodik Kontrol