Legionella‘nın ilk belirtisi 1947’de gözlemlenmiştir. Nedeni belli olmayan, ateşli bir hastanın kanı, bir kobaya enjekte edilmiş ve daha sonraki araştırmalar sonucunda da, bu mikroorganizmanın Legionella olduğu anlaşılmıştır.
1957 yılında Austin Minnesota’daki bir mezbahanın işçileri arasında bilinen ilk Lejyoner hastalığı vakası görülmüş. Lejyoner hastalığı, 1976 yılında, Phila-delphia’daki “Amerikan Lejyonerleri” toplantısına katılan üyelerin 181’inde görülmüş ve üyelerden 29’u hayatını kaybetmiştir.
1977 yılında , Hastalık Kontrol Merkezi Dr. Joseph Mc Dade, ölen bir hastanın akciğer otopsisinden Legionella bakterisinin keşfetmiştir.
Yeni keşfedilen bu bakteri türü, hiçbir bakteri grubuna uymadığından yeni bir familya grubu olarak isimlendirilmiştir:
Legio-nellaceae familyası;
Yeni bir cins olan: Legionella cinsi;
Yeni bir tür: pneumophila türü olarak sınıflandırılmıştır.
Bakteri, hem salgından etkilenen taraf durumuna, hem de akciğerde enfeksiyona neden olduğu için, Legionella pneumophila şeklinde adlandırılmıştır.
Günümüze dek Legionellaceae familyasında 44 çeşit tür bulunmuş olup, 21 türü insanlarda enfeksiyona yol açabildiği gözlemlenmiştir.
Legionella familyası üyeleri, sporsuz, gram negatif, aerobik, genellikle kapsülsüz ve hareketli, görünümde bakterilerdir.
Legionella türlerinin, doğada hayatta kalabilmeleri ve çoğalıp üreyebilmeleri için, ortamda bazı mikroorganizmaların bulunması gerekmektedir.
Enfeksiyon Kaynakları
Su dağıtım sistemleri, bakterinin en çok yayılım gösterdikleri yerlerden biridir. Yapılan bir çok farklı çalışmalarda bulunan belirtilerin hastane ve su dağıtım sistemleri ile, toplumsal kaynaklı endüstriyel bölgeler ve yerleşim bölgelerindeki su kaynakları ile ilişkili olduğu gözlemlenmiştir.
Legionella türlerinin en çok çok bulunduğu ve çoğaldıkları yerler :
- Evaporatör ve nebulizörler,
- Soğutma kuleleri,
- Sıcak ve soğuk su sistemleri,
- Su tankları,
- Hastanelerdeki solunum terapi ekipmanları,
- Sıcak su muslukları ve duş başlıkları ,
- Termal banyolar, çamurlar ve kaplıcalardır.
Legionella Bakterisi insana nasıl bulaşır ?
Bakteri 2 temel şekilde bulaşabilir.
1-) Bakteri ilk olarak üst solunum sistemine yerleşerek buradan da akciğer bölgesine ulaşmaktadır.
2-) Suyun partiküller halinde havada asılı kalması ve bu bakterinin solunum yoluyla partüküller halinde vücuda alınmasıdır.
Su ile gerçekleşen her temas hastalığa sebep vermeyebilir ancak nefes alıp verirken ciğerlere çekilmesi etkin bir enfeksiyon olayına sebebiyet verebilir.
Legionella bakterisi normal bağışıklık sistemi olan insanların tümünde belirti göstermeyebilir. Vücut direnci düşük olan kişilerde yayılma etkisi daha fazladır.
Bu durumda sağlıklı beslenmeyen kişiler, yaşlılar ve sigara kullanan kişiler daha çok risk altındadır ve ilerleme durumuna göre bu hastalık ölümlere yol açabilmektedir.
Hastalığın belirtileri
Hastalığın belirtileri, 2 ile 12 gün içerisinde etkilerini göstermeye başlıyor. genel olarak halsizlik, Ateş, kas ağrıları, baş ağrısı, iştahsızlık gibi etkiler gözlemleniyor ancak başlangıç olarak çoğunlukla ilk belirti öksürük oluyor. Öksürük başlangıçta kuru ve hafifken, daha sonrasında kanlı balgam şeklinde görülebiliyor.
Bakteri üremesini durdurmak için bakterilerin üreyebileceği, sürekli oluşabileceği ortamların belirlenmesi ve belirlenen ortamların uygun şekilde dezenfekte edilmesi oldukça önemli bir unsurdur.
Eğer enfeksiyon durumu oluştuğu saptanırsa;
- Bakım ve dezenfeksiyon için su 70 derecenin üzerinde ısıtılmalı,
- Duş başlıkları, Musluklar, basınçlı sıcak su ile 30 dakika boyunca yıkanıp, bölge bakteriden arındırılmalı
- Kullanılan sistemlerin dezenfeksiyonu genel olarak yapılmalıdır.
- Genel olarak alınan önlemler dışında yapılacak olan rutin kontroller de önem arz etmektedir.
Kaynak: Lejyoner Hastalığı Yönetmeliği