SA 8000 BELGELENDİRME NEDİR ?
Günümüzde İşletmelerin rekabetinde sadece kalite ve maliyet gibi hususlar değil, sosyal sorumluluk ilişkilerinin de işletmeler üzerinde büyük bir önemi vardır. sosyal sorumluluğu ifade etmemiz gerekirse, bir İşletmenin yasal durumlara ve koşullara, iç ile dış çevresindeki kişi ve kurumların isteklerine, amaçlarına ve beklenilen kazanımlarına uygun, işletmeye iş ahlakı üzerinden, çalışma ve politika stratejisi gütmesidir. SA 8000 Standardına her alanda ihtiyaç duyulmaktadır. Bunun nedenlerinden biri olarak da gelişmekte olan ülkelerdeki kötü çalışma koşullarının artarak devam eden bir boyuta ulaşmış olması olarak gösterilebilir.
Dünyaca ünlü şirketler üretimlerini az gelişmiş ülkelerdeki fakir ülkelerde üretim yapmaktadırlar. Bu durumda kötü çalışma koşullarını beraberinde getirerek insanlar üzerinde baskı ve sorun oluşturmaktadır ve bu uygulamaları yaptıkları belirlenen şirketler, insanların bu şekilde sömürülmesine karşı olan halkın ve sivil toplum kuruluşlarının tepkileri ile karşılaşmaktadırlar. SA 8000 standardı, bu tür tepki ve protestolar karşısında oluşturulmaya ihtiyaç duyulmuştur. Bu durumun farkında olan müşteriler satın aldıkları ürünleri üreten şirketlerin sosyal sorumluluklarını anlamaya bu durumun oluşturduğu koşulları sorgulamaya başlamışlardır. Bu yüzden dolayı Amerika’ daki bazı ürünlerin üzerinde “bu top için ne çocuk ne de köle iş gören çalıştırılmıştır” gibi ifadeler bulunmaktadır.
SA 8000 Belgelendirme Esasları için Gerekli Koşullar
- Planlama: Örgüt üst yönetimi, belgelendirmeden sorumlu olmalı ve konu ile ilgili deneyimi, bilgisi olan bir çalışan denetimden sorumlu olacak şekilde, görevlendirilmelidir.
- Uygulama: SA 8000 standardı ile ilgili kuralların uygulandığına dair kayıtlar tutulmalıdır.
- Kontrol: Örgüt, kendi hazırlık sürecinde bir ön denetim yapabilir. Bu ön denetimde ilgili çıkarılmış olan bilgiler, yetkin belgelendirmeyi etkilemez ve ortaya çıkan sonuçlar yetkin belgelendirmeden önce düzeltilip, uygun hale getirebilir.
- Periyodik kontrol: SA 8000 belgesinin geçerlilik süresi 3 yıldır. 6 ayda bir şirket gözetim düzenmesine tabi olmaktadır. Bu şekilde örgütün SA 8000 belgesinin kurallarına uyup uymadığı, kontrol edilip, onaylanmış olunur.
SA 8000 Sosyal Sorumluluk Standardının Firmalara Olan Faydaları
SA 8000’in Faydaları
- İş görenlerin moral ve motivasyonlarında artış sağlanması
- İnsan kaynaklarına yatırım yapılması
- Uluslar arası ve yerel pazarda prestij geliştirme
- Tedarikçilerin yakından denetilmesi
- Ürün kalitesinde ve yönetim performansında artışın devamlılığının sağlanması
- Azalan iş gören devamsızlığı, iş kazalarının oluşması
- Yatırımcıların ve tüketicilerin şirkete olan artan güveni
SA 8000 belgesi zorunlu olarak alınması gereken bir belge değildir ancak genellikle üretim yapan şirketler, SA 8000 belgesinin Sosyal Sorumluluk Standardı ölçütleri geçerliliği göz önüne alınarak örgütler üzerine sağlayabileceği faydalardan ötürü bu belgeyi almak istemektedirler.
SA 8000 Genel Maddeleri
1-)Zorla çalıştırma: Firma zorla işçi çalıştıramaz veya işçilerin kimliklerini ya da depozitolarından caymaları istenemez.
2-)Çocuk işgören: 15 yaşın altında çocuk işçi çalıştırma yasaktır. Bu yaşın üzerindeki çocuk işçiler , okula devam ediyor ise de iş için harcayacağı toplam zaman, günde okul dahil olmak üzere 10 saati geçemez.
3-)Ayrımcılık: Firma, ücret vermede, eğitimde, işgörenlerini işe almada terfide, işten çıkarma ya da emeklilikte hiçbir konuda ayrımcılık yapmaya hakkı bulunamaz
4-) Örgütlenme Özgürlüğü ve Toplu Sözleşme Hakkı : İşçilerin sendika hakkı hiçbir şekilde engellenemez ve pazarlık yapma hakları ellerinden alınamaz.
5-)Disiplin Uygulamaları: Şirket bedensel cezalandırma, zihinsel ya da fiziksel baskı ve sözlü terbiyesizlik içeren davranışlar içine girmeyecek ve girilmesine de destek vermeyecektir.
6-)Sağlık ve Güvenlik: Firma sağlık ve güvenlik ile ilgili risklerin uzun ve kısa dönemde en aza indirilmesi için çalışmaların ve ölçümlerin yapıldığı bir çalışma ortamı sağlamalıdır.
7-)Ücret: Asgari ücret seviyesinin altında hiçbir ücret verilmemesi ve verilecek ücretin personelin temel ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde olması gerekmektedir.
8- )Çalışma saatleri: Haftalık toplam çalışma saati zorunlu olarak 48 saattir ve bu süreyi geçemez. Fazla mesailer, haftalık 12 saat olması zorunlu olup, bu süreyi geçmemelidir.
9-)Yönetim Sistemleri: Üst yönetim firmanın standardın gerekliliklerine uygunluğundan sorumludur.
SA 8000
SA 8000 Sosyal Sorumluluk Standardı İle İlgili Olan Malİyetler
1-) Düzeltici ve Önleyici Faaliyetleri başlatma ve uygulamanın maliyetleri
2-) Denetime hazırlanma ma-liyeti
3-) Belgelendirme maliyeti
4-) Belgelendirme denetiminde usulsüzlük tespit edilmesi durumunda, bu usulsüzlükleri ortadan kaldırmak için yapılacak olan maliyetin tümünün tespit edilip, uygulanması.