Termal konfor şartları

Termal konfor nedir? | Termal konfor şartları

İçinde bulunulan termal ortamdan hoşnut ve tatmin olma durumuna “termal konfor” denir.

• Normal vücut sıcaklığı 37o C’dır.
• Sıcak ve soğuk için ayrı ayrı ısı sensörlerimiz vardır.
• Sıcak sensörlerimiz deriye yerleştirilmiştir. Bunlar, sıcaklık derecesi 37oC’nin üstüne çıktığında sinyal verirler.
• Soğuk sensörlerimiz deriye yerleştirilmiştir. Bunlar, sıcaklık derecesi 34oC’nin altına indiğinde sinyal verirler.
• Soğuk sensörlerin sayısı, sıcak olanlardan daha fazladır.

Isınma mekanizması (Vücut ısımız yükseldiğinde)

• Kan akışı azalır
• Titreme

Soğuma mekanizması (Vücut ısımız düştüğünde)

• Kan akışı artar
• Terleme (Buharlaşma)

a) Termal konforun sağlanması için şu iki koşul gerekmektedir.

• Üretilen ısı (enerji) kaybedilen ısıya eşit olmalıdır.
• Sıcak ve soğuk sensorların sinyalleri birbirlerini nötralize etmelidir.

b) Ortalama Deri Sıcaklığı ve Ter Kaybı, belirli bir metabolik hız ısı dengesini etkileyen iki fizyolojik parametredir.

c) Sıcak impulsların (uyarıların) miktarını ölçmek için, vücut sıcaklığı yerine ter kaybı parametresi kullanılmaktadır.

d) Parametreler arasındaki ilişkiler yapılan deneylerle ampirik olarak belirlenmektedir.

e) Cinsiyet, yaş, ırk ve coğrafi köken fark yaratmamaktadır.

• Ayak bileği ve boyun arasında dikey sıcaklık farkı ve nem oranı
• Diğer ölçümler, kişilerin ağırlık merkezinden alınmalıdır.

Termal Konfor Verisinin Toplanması

Termal Konfor Parametreleri | Termal konfor şartları

• Faal Sıcaklık
• Hava Hızı
• Radyan Isı
• Sıcaklık Asimetrisi (nispetsizlik)
• Hava Sıcaklığı
• Nem
• Yüzey Sıcaklığı
• WBGT
• Kuru Isı Kaybı

PMV (Predicted Mean Vote) Scale Tahmini Ortalama Oylama Skalası. PMV Skalası konforsuzluğun derecesini göstermek amacıyla kullanılır.

PPD (Predicted Percent Dissatisfied) Tatmin Olmayanların Yüzdesi. PPD endeksi ile hoşnutsuzluk (memnuniyetsizlik) yüzdesi kişilerin sayısını tahmin edilir.

Metabolik Hız

• Metabolizma tarafından salınan enerji, kas aktivitesine bağlıdır.
• Metabolizma Met parametresiyle ölçülür.  ( 1 Met = 58.15 W/m2 vücut yüzeyi)
• Normal bir yetişkin için vücut yüzeyi 1.7 m2.
• Termal konfor ortamında oturmakta olan bir kişide ısı kaybı 100 W’tır.
• Metabolik hız değerlendirilirken, vücudun ısı kapasitesi dikkate alınarak, son bir saat içerisindeki ortalama aktivite seviyesi kullanılmalıdır.

Enerji Dengesi

• Kuru ısı kaybı (R+C), düşük clo değerlerinde yaklaşık olarak %70, yüksek clo değerlerinde yaklaşık olarak %60 değerlerine karşılık gelir.
• Buharlaşma yoluyla ısı kaybı (E) normal (ortalama) şartlarda yaklaşık %25 değerini temsil eder.
• Kondüksiyon yoluyla (K) ve solunum yoluyla (RES) ısı değişimleri, toplam ısı değişimi ile kıyaslandığında genel olarak ihmal edilecek düzeydedir.
• İnsan güçsüz bir makinedir. Çok iyi eğitilmiş atletlerde bile etkinlik %20 seviyesinin altındadır. Konfor denkleminde sıfır olarak alınır.

Met Değeri Tablosu

	AKTİVİTE	Metabolik Hız
		W/m2	Met
1	Yatma pozisyonu	46	0,8
2	Sandalyede dinleniyor	58	1,0
3	Saat tamircisi	65	1,1
4	Ayakta, dinleniyor	70	1,2
5	Araba Kullanıyor	80	1,4
6	Ayakta, hafif aktivite (alışveriş)	93	1,6
7	2 km/saat hızla yürüyüş halinde	110	1,9
8	Ayakta, orta düzey aktivite (ev işi)	116	2,0
9	Ayakta bulaşık yıkama	145	2,5
10	5 km/saat hızla yürüme	200	3,4
11	İnşaat İşleri	275	4,7
12	15 km/saat hızla koşma	550	9,5

 

Giyinmedeki Isı Yalıtımı Hesaplanması

• Termal konfor, çevresel koşullara ilave olarak, kişinin giyinme ve aktivite seviyesine bağlı olarak değişir.
• Giyinme miktarı etkisi, tipik bir iş giyimi, gömlek ve iç çamaşırından oluşan standart bir giyinme seviyesi baz alınmak suretiyle buna rölatif olarak ölçülür.
• Aktivite seviyesi ise, örneğin bir sınıfta ders dinleyen bir öğrenci gibi, oturmuş ve konuşmayan bir kişinin tipik aktivite seviyesine oranla ölçülür.

Clo Değer Tablosu | Termal konfor şartları

Giyim Tanımı		lclu Clo	lclu m2°C/W
İç Çamaşırı	Tayt	0,02	0,003
	Külot	0,04	0,006
	Atlet	0,09	0,014
	Naylon kadın çorabı	0,14	0,022
Gömlek	Kolsuz gömlek	0,06	0,009
	Kısa kollu gömlek	0,09	0,029
	Uzun kollu gömlek	0,25	0,039
Pantolonlar	Şortlar	0,06	0,009
	Normal Pantolon	0,25	0,039
	İş Tulumu	0,28	0,043
Yalıtımlı tulumlar	Çok parçalı tulum	1,03	0,160
	Elyaf deri	1,13	0,175
Süveterler	İnce Süveter	0,20	0,031
	Normal Süveter	0,28	0,043
	Kalın Süveter	0,35	0,054

 

Giyim Tanımı		lclu Clo	lclu m2°C/W
Ceketler	Yelek Jacket – Ceket	0.13 0.35	0.020 0.054
Paltolar Tulumlar	Parka Tulum	0.60 0.70	0.093 0.109
Giyim aksesuarları	Çoraplar Ayakkabılar (İnce pençe – taban) Botlar Eldiven	0.02 0.02 0.10 0.05	0.003 0.003 0.016 0.008
Etek – Elbiseler	İnce etek, dizin 15 cm üstü Kalın etek diz kapağında Kışlık elbise, uzun kollu	0.10 0.25 0.40	0.016 0.039 0.062
Yatak giysileri	şortlar uzun pijamalar badi (ayaklı)	0.10 0.50 0.72	0.016 0.078 0.112
Sandalyeler	Ahşap veya metal – Bez kaplı, oturacak yeri yastıklı Koltuktermal konfor	0.00 0.10 0.20	0.000 0.016 0.032

 

Kabul edilebilen sıcaklık derecesi yani uygun Termal konfor şartları 19 oC ila 29 oC arasıdır.

Ortalama Radyant Sıcaklığı, gerçek bir odada bulunan insandan oluşan ısı kaybının aynı olduğu sanal bir odaki tekdüze (muntazam) ısıdır.

Bütün yüzey sıcaklıkları ölçmek ve açı faktörlerini hesaplamak uzun zaman alacaktır.  Bu yüzden Ortalama Radyant Sıcaklığı kullanımından mümkünse kaçınılmalıdır.

Radyant Sıcaklık Asimetrisi rahatsızlığa neden olur.

Sıcak tavanlar ve soğuk duvarlar en fazla rahatsızlık veren elemanlardır.

Hava Akımı

• Hava cereyanları iç mekanda en çok şikayet edilen rahatsızlıktır.
• Cereyanda hissedilen şey ısı kaybıdır.
• Isı kaybı; havanın hızı, sıcaklık derecesi ve türbülansa bağlıdır.
• Isı kaybı aynı olsa bile, yüksek türbülans en çok rahatsızlık veren parametredir.
• Konforsuz hissetme, rahatsızlık
• Hava hareketinin hissedilmesi hava sıcaklığına bağlıdır.
• Düşük hava sıcaklıklarında, daha fazla rahatsızlık hissedilir.