Titreşim (Vibrasyon) Nedir? | Titreşim ölçümü | Ortam Ölçümleri
Titreşim (vibrasyon), mekanik bir sistemdeki salınım hareketlerini tanımlamaktadır. Bir başka ifadeyle; potansiyel enerjinin kinetik enerjiye, kinetik enerjinin potansiyel enerjiye dönüşmesi olayına titreşim denir.
Titreşim Sağlık Yönünden Etkileri
Çeşitli makinelerin hareketli parçaları mekanik vibrasyon yaratmaktadır.
Makineler tarafından yayılan vibrasyon direkt olarak makinenin ucu tarafından ele iletilir.
Vibrasyon, hem direkt olarak uygulama bölgesini, hem de endirekt olarak çalışanın tüm vücudunu etkiler.
Çalışma ortamında titreşim, kişinin çalışma verimini, sağlık ve güvenliğini olumsuz yönde etkilemektedir.
Endüstride iki tip titreşimden bahsedilir. Birincisi el-kol titreşimi, ikincisi tüm vücut titreşimidir.
El-kol titresimi; mevcut titresimin el-kol sistemine aktarıldığında, çalışanların sağlık ve güvenligi için risk oluşturan ve özellikle damar, kemik, eklem, sinir ve kas bozukluklarına yol açan titreşim şeklidir.
El-kol titreşimine en sık inşaat, ormancılık ve maden sektöründe maruz kalınmaktadır.
Tüm vücut titreşimi ise; vücudun tümüne aktarıldığında, çalışanların sağlık ve güvenliği için risk oluşturan, özellikle bel bölgesinde rahatsızlık ve omurgada travmaya yol açan titreşim şeklidir.
Tüm vücudu etkileyen mekanik vibrasyon; vasküler, osteoartiküler ve sinir sisteminde değişikliklere neden olabilir.
Organizmanın yüksek frekansta vibrasyona maruz kalması ve bunun sonucunda bahsedilen değişikliklerin meydana gelmesi sonucu vibrasyon sendromu adı verilen mesleki bir hastalık ortaya çıkar.
İnsan eli kemik, arter, sinir, tendon, ligmanetlerden oluşan ve parmakların ön kol kaslarıyla fleksiyona geldiği karmaşık bir sistemdir. Parmaklara bağlantı bilekteki bir tünelden geçen tendonlar aracılığıyla olmaktadır.
Bu kanal elin sırtındaki kemikler ve altta transvers karpal ligmanet tarafından meydana getirilmektedir. Meydana gelen kanala karpal tünel denir.
Bu tünelden elin zedelenebilir iki önemli öğesi radyal arter ve median sinir de geçmektedir.
Beyaz Parmak Sendromu nedir? | Titreşim ölçümü
- Parmaklarda oluşan dolaşım bozukluklarına Reynaud fenomeni, ölü parmaklar veya beyaz parmak sendromu adı verilir.
- Vibrasyon sendromu ne kadar ilerlemişse, vibrasyon, ağrı, temas ve sıcaklık algıları o derece kötüleşir.
- Çevre ısısının düşmesiyle birlikte, parmakların uçlarında beyazlama ve soğuğa karşı aşırı hassasiyet görülür.
- Vibrasyon sendromu, bazı sistemik hastalıkların varlığı, oluşan yaralanmalar, sigara ve alkol kullanımı ile kötüye doğru gidebilir.
- Bu sendromun etkilerini artıran nedenler arasında düşük sıcaklık, yüksek nem, ani hava değişimleri gibi düşük düzeydeki iklimsel değişiklikler de vardır.
Maruziyetin Belirlenmesi | Titreşim ölçümü
- Lokal vibrasyonun olumsuz etkileri 5-1400 Hz aralığında görülür.
- En zararlı etkilerin ise 16 Hz‘ in altındaki düşük frekanslı vibrasyonlarda oluştuğu varsayılmaktadır.
- Zamanında yapılan basit bir muayene ile vibrasyona maruz kalınması sonucu oluşan değişiklikler ortaya çıkarılabilir.
- Düzenli olarak periyodik kontroller; vasküler, sinir ve kemik sistemleri dikkate alınarak yapılmalıdır.
Vibrasyonu Nasıl Azaltırım?| Titreşim ölçümü
- Üretici tarafından belirtilen talimata göre periyodik bakım ve kontrolleri yapmalı ve aşağıda örnekleri verilen problemleri bakım bölümüne bildirmeliyiz.
- Balans bozukluğu (dinamik ve statik)
- Kaplin Ayarsızlığı
- Rulman Arızaları
- Dişli Arızaları
- Şase ve Ankraj Problemleri
- Kayış-Kasnak Ayarsızlıkları
- Milde eğiklik vb mil sorunları,
- Rezonans Problemleri
- Fanlarda ve Pompalarda Akış Türbülansı
- Pompalarda Kavitasyon Problemleri
- Elektrik Motorlarında bazı Rotor, Stator ve Kolektör Problemleri
- Makinelerin dengeli olması sağlanarak ve hareketli parçaların birbirlerine çarpması engellenerek vibrasyon seviyesi ile gürültü azaltılabilir.
- Döner başlıklı aletlerin tamirleri kalifiye personel tarafından orijinal parçalar kullanılarak yapılmalıdır.
- Günlük çalışma esnasında mekanik vibrasyona maruz kalınıyorsa, arada mola vermeli veya başka faaliyetlerle uğraşmalıdır.
- El-kol vibrasyon etkileşiminin azaltılması açısından uyulması gereken temel kurallar şöyle sıralanabilir:
- En az vibrasyon etkisine sahip araç seçilmelidir.
- Kesici ağızların bakımı düzenli olarak yapılmalıdır.
- Vibrasyonu azaltıcı eldiven kullanılmalıdır
- El araçları kullanım sırasında bileğin düz durmasına dikkat edilmelidir.
- Doku sıkışması önlemelidir. Tekrarlayan parmak hareketleri engellenmelidir.
- Aracın kavranması ve kontrolü için gerekli kavrama kuvveti en aza indirilmelidir.
- Söz konusu araçların kullanılmadığı işlerle dönüşümlü olarak yapılmalıdır.
Titreşim (Vibrasyon) Nedir?| Titreşim ölçümü
- Titreşim (vibrasyon), mekanik bir sistemdeki salınım hareketlerini tanımlamaktadır.
- Bir başka ifadeyle; potansiyel enerjinin kinetik enerjiye, kinetik enerjinin potansiyel enerjiye dönüşmesi olayına titreşim denir.
Titreşim Sağlık Yönünden Etkileri | Titreşim ölçümü
- Çeşitli makinelerin hareketli parçaları mekanik vibrasyon yaratmaktadır.
- Makineler tarafından yayılan vibrasyon direkt olarak makinenin ucu tarafından ele iletilir.
- Vibrasyon, hem direkt olarak uygulama bölgesini, hem de endirekt olarak çalışanın tüm vücudunu etkiler.
- Çalışma ortamında titreşim, kişinin çalışma verimini, sağlık ve güvenliğini olumsuz yönde etkilemektedir.
- Endüstride iki tip titreşimden bahsedilir. Birincisi el-kol titreşimi, ikincisi tüm vücut titreşimidir.
- El-kol titresimi; mevcut titresimin el-kol sistemine aktarıldığında, çalışanların sağlık ve güvenligi için risk oluşturan ve özellikle damar, kemik, eklem, sinir ve kas bozukluklarına yol açan titreşim şeklidir.
- El-kol titreşimine en sık inşaat, ormancılık ve maden sektöründe maruz kalınmaktadır.
- Tüm vücut titreşimi ise; vücudun tümüne aktarıldığında, çalışanların sağlık ve güvenliği için risk oluşturan, özellikle bel bölgesinde rahatsızlık ve omurgada travmaya yol açan titreşim şeklidir.
- Tüm vücudu etkileyen mekanik vibrasyon; vasküler, osteoartiküler ve sinir sisteminde değişikliklere neden olabilir.
- Organizmanın yüksek frekansta vibrasyona maruz kalması ve bunun sonucunda bahsedilen değişikliklerin meydana gelmesi sonucu vibrasyon sendromu adı verilen mesleki bir hastalık ortaya çıkar.
- İnsan eli kemik, arter, sinir, tendon, ligmanetlerden oluşan ve parmakların ön kol kaslarıyla fleksiyona geldiği karmaşık bir sistemdir. Parmaklara bağlantı bilekteki bir tünelden geçen tendonlar aracılığıyla olmaktadır.
- Bu kanal elin sırtındaki kemikler ve altta transvers karpal ligmanet tarafından meydana getirilmektedir. Meydana gelen kanala karpal tünel denir.
- Bu tünelden elin zedelenebilir iki önemli öğesi radyal arter ve median sinir de geçmektedir.
Beyaz Parmak Sendromu | Titreşim ölçümü
- Parmaklarda oluşan dolaşım bozukluklarına Reynaud fenomeni, ölü parmaklar veya beyaz parmak sendromu adı verilir.
- Vibrasyon sendromu ne kadar ilerlemişse, vibrasyon, ağrı, temas ve sıcaklık algıları o derece kötüleşir.
- Çevre ısısının düşmesiyle birlikte, parmakların uçlarında beyazlama ve soğuğa karşı aşırı hassasiyet görülür.
- Vibrasyon sendromu, bazı sistemik hastalıkların varlığı, oluşan yaralanmalar, sigara ve alkol kullanımı ile kötüye doğru gidebilir.
- Bu sendromun etkilerini artıran nedenler arasında düşük sıcaklık, yüksek nem, ani hava değişimleri gibi düşük düzeydeki iklimsel değişiklikler de vardır.
Titreşimde Maruziyetin Belirlenmesi
- Lokal vibrasyonun olumsuz etkileri 5-1400 Hz aralığında görülür.
- En zararlı etkilerin ise 16 Hz‘ in altındaki düşük frekanslı vibrasyonlarda oluştuğu varsayılmaktadır.
Zamanında yapılan basit bir muayene ile vibrasyona maruz kalınması sonucu oluşan değişiklikler ortaya çıkarılabilir.- Düzenli olarak periyodik kontroller; vasküler, sinir ve kemik sistemleri dikkate alınarak yapılmalıdır.
Vibrasyonu Nasıl Azaltırım?
- Üretici tarafından belirtilen talimata göre periyodik bakım ve kontrolleri yapmalı ve aşağıda örnekleri verilen problemleri bakım bölümüne bildirmeliyiz.
- Balans bozukluğu (dinamik ve statik)
- Kaplin Ayarsızlığı
- Rulman Arızaları
- Dişli Arızaları
- Şase ve Ankraj Problemleri
- Kayış-Kasnak Ayarsızlıkları
- Milde eğiklik vb mil sorunları,
- Rezonans Problemleri
- Fanlarda ve Pompalarda Akış Türbülansı
- Pompalarda Kavitasyon Problemleri
- Elektrik Motorlarında bazı Rotor, Stator ve Kolektör Problemleri
- Makinelerin dengeli olması sağlanarak ve hareketli parçaların birbirlerine çarpması engellenerek vibrasyon seviyesi ile gürültü azaltılabilir.
- Döner başlıklı aletlerin tamirleri kalifiye personel tarafından orijinal parçalar kullanılarak yapılmalıdır.
- Günlük çalışma esnasında mekanik vibrasyona maruz kalınıyorsa, arada mola vermeli veya başka faaliyetlerle uğraşmalıdır.
- El-kol vibrasyon etkileşiminin azaltılması açısından uyulması gereken temel kurallar şöyle sıralanabilir:
- En az vibrasyon etkisine sahip araç seçilmelidir.
- Kesici ağızların bakımı düzenli olarak yapılmalıdır.
- Vibrasyonu azaltıcı eldiven kullanılmalıdır
- El araçları kullanım sırasında bileğin düz durmasına dikkat edilmelidir.
- Doku sıkışması önlemelidir. Tekrarlayan parmak hareketleri engellenmelidir.
- Aracın kavranması ve kontrolü için gerekli kavrama kuvveti en aza indirilmelidir.
- Söz konusu araçların kullanılmadığı işlerle dönüşümlü olarak yapılmalıdır.
İSG Ortam Ölçümlerinin Yönetimi | Prosafety.com.tr
İş Hijyeni Ölçümleri | Hijyen Ölçüm Test Analiz Laboratuvar Hiz.