Yangın Tesisatı Döşenmesinde Dikkat Edilecek Hususlar
Yangın tesisatı su tesisatından ayrı olarak galvanizli ya da siyah çelik borular kullanılarak yapılır.
Boruların olabildiğince düz ve kısa olmasına özen gösterilir.
Yangın dolaplarının montajı için en kolay ulaşabilecek yerleri seçiniz. Genellikle merdiven boşlukları ve kapı girişleri uygun olur. Yangın dolaplarının kolana bağlantı borularını mümkün olduğunca kısa bağlanır.
Yangın kolonunun altında Yangın Tesisatı ayıran ve daima açık durumda kalması için mühürlenmiş bir vana ve bir tersinmez vana bulunmalıdır. Vana, açık olduğu kolayca görülsün diye yükselen milli türden seçilir ve ancak kumanda ettiği tesisat bölümü işe yaramaz hale geldiğinde ya da bakım ve onarım durumlarında kapatılabilir.
Tesisatın en üstünde de borulardaki havanın boşaltılmasını sağlayan bir otomatik havalık bulunmalıdır. Havalık gerektiğinde boruların boşaltılmasını da kolaylaştırır. Borular paslanmaya karşı korunmalıdır. Önce astar sonra koruyucu boyaların yapılması gerekir. Boru güzergâhı dış darbelere açık aşındırıcı etkilerin bulunduğu veya elektriksel tehlikelerin bulunduğu alanlardan geçmemelidir. Boru bağlantı biçimi bağlantı parçaları kullanılarak (fittings) dişli bağlantı, flanşlı bağlantı, kaynaklı bağlantı ya da kelepçeli yivli bağlantı çeşitleri kullanılarak yapılır.
Boru türü ve bağlantı biçimi ne olursa olsun standartların gerektirdiği işletme basıncına dayanıklı olmalıdır.
Borular hiçbir zaman kendi ağırlıklarını taşımamalıdır. Borular duvar, tavan, yapı taşıyıcı elemanlarına veya özel olarak yapılmış konsollara, boru askılarına, sehpalara veya kelepçeleri ile sabitlenir.
Boruların içerisinde keten, inşaat artığı ve metal artıklarının kalmamasına dikkat edilir. Bu artıklar tesisatta tıkanıklıklara neden olabilir.
Malzeme Listesinin Hazırlanması | Yangın Tesisatı
Tasarımı yapılıp projesi çizilmiş yangın tesisatının malzeme listesi proje üzerinden ölçülerin alınması suretiyle hazırlanır. Boru çapları ve metraj çıkarılıp listeye yazılır, yangın dolabı ve ekipmanları yangın dolabı sayısına göre listelenir. Tesisatta kullanılacak diğer donanım parçaları projeden alınarak listeye ilave edilir.
Yangın Tesisatı yapımında dikkat edilmesi gerekenler:
Yangın borularını 50 mm çaptan küçük döşenmelidir.
Yangın tesisatını proje esaslarına göre döşenmelidir.
Yangın dolabını kolay ulaşılabilir yerlere koyunuz. Genellikle merdiven boşlukları ve kapı girişleri uygun olur.
Serpicileri eşit aralıklarla gerekirse şaşırtma biçiminde takınız.
Boruları olabildiğince kısa ve düz döşenmelidir.
Yangın borularını daima sıva üstünden çekiniz.
Boru içinde keten, inşaat artığı ve metal artıklarının kalmamasına dikkat ediniz. Bunlar serpici çıkış ağızlarını kapatabilir.
Yangın dolabını uygun yükseklikte ve duvar içine montaj ediniz.
Yangın Hidrantları
İtfaiyenin bağlantı yapması için bırakılan ağızlara yangın hidrantı denir. Bina dışına yerleştirilen hidrantlardan yangın anında, itfaiye araçlarına su ikmali yapılır veya hortum serilerek doğrudan yangına müdahale edilir. Şehir suyu şebekesine veya büyük işletmelerde yangın pompası ile su depolarına bağlanır. Yapıların yangından korunmasında, ilk müdahalede söndürülemeyen yangınlara dışarıdan müdahale edebilmek için mümkün olduğunca yapının veya binanın tüm çevresini kapsayacak şekilde tesis edilecek hidrant sistemi bünyesinde yerleştirilecek hidrantlar, itfaiye ve araçlarının kolay yanaşabileceği ve bağlantı yapabileceği şekilde düzenlenmelidir.
Yangın hidrantlarının esas itibariyle yer üstü ve yer altı olmak üzere iki tipi mevcuttur. Standartlara göre yangın hidrantlarının anma çapları 80, 100 ve 150 mm olarak gösterilmiştir. Hidratlar arası uzaklık çok riskli bölgelerde 50 m, riskli bölgelerde 100 m, orta riskli bölgelerde 125 m ve az riskli bölgelerde 150 m alınmalıdır.
Yangın Dolaplarını Monte Etmek
Elle çalıştırılan yangın tesisatlarında yangın dolapları kullanılır. Yangın dolabı boyutu en az 600x700x160 mm ebatlarındadır. İçinde bir yangın musluğu (Köşeli vana), 10 kgf/cm2 basınca dayanabilen keten hortum veya kauçuk esaslı lastik hortum, hortumun ucuna bağlanmış fıskiyesi (Lans) bulunan bir dolaptır. Hortum musluğa ve fıskiyeye sıkıca bağlanır. Hortum dolap içerisindeki bir makaraya düzgün olarak sarılmış olabileceği gibi raf ya da rafların üzerine katlanmış olarak da konabilir. Burada önemli olan bir yangın anında fıskiye elle musluk açıldıktan sonra yangına koşulduğunda hortumun dolaşmadan açılabilmesidir. Hortumun boyu 10-30 m arasında değişebilir.
Yangın Dolapları Nereye Konmalıdır?
Yangın dolapları mümkün olduğu kadar koridor çıkışı ve merdiven sahanlığı yakınına, kolayca görülebilecek ve ulaşabilecek şekilde yerleştirilmelidir. Yangın dolapları yangın anında katta bulunanlar veya olay yerine gelen itfaiyeciler tarafından kullanılır. Değişik tip yangın dolapları mevcuttur. Vana kontrollü dolaplarda, yangın dolabında bulunan vananın açılması ile suyun devreyi beslemesi sağlanır. Normal durumda hortumda su yoktur. Genellikle keten bez hortumlu dolaplarda kullanılır. Lans kontrollü dolaplarda hortumlar sürekli su ile dolu olduğundan kullanma bakımından daha kolaydır. Yuvarlak tip kauçuk esaslı hortumların ucunda bulunan lans açılarak yangına hemen müdahale edilir.
Eğitilmiş personelin bulunmadığı yerler için çok uygundur. Son zamanlarda kolay ve çabuk kullanılabilirliği nedeniyle kauçuk hortumlu yangın dolapları tercih edilmektedir. Yangın dolapları her katta ve yangın duvarları ile ayrılmış her bölümde aralarındaki uzaklık 30 m’den fazla olmayacak şekilde düzenlenmelidir. Prensip olarak bir yangın dolabı diğerini koruyabilecek uzaklıkta olmalıdır. Yangın dolapları, binaların yangından daha iyi korunmasını sağlayan otomatik sprinkler sistemlerine alternatif değildir. Önemli yapılarda her iki sistem bir birini tamamlar ve bir arada yapılmalıdır. Binanın sprinkler sistemi korunması ve katlara itfaiye ağzı bırakılması durumunda yangın dolapları arasındaki uzaklık 45 m’ye kadar çıkabilir.
YANGIN SPRİNKLERİ (SERPİCİ)
Son zamanlarda en yaygın olarak kullanılan sulu söndürme sistemlerinden biridir. İstatistiki incelemelere göre otomatik sprinkler sistemine sahip olan binalarda çıkan yangınların % 95’i daha başlangıç aşamasında sönmüştür. Bu sistem yangın çıktığında kendiliğinden devreye giren ve alevlerin üzerine su sıkarak yangını söndüren veya yayılmasını önleyen sistemdir. Binalarda kullanılan sprinkler sistemleri a)ıslak sprinkler sistemi ve b)kuru sprinkler sistemi olmak üzere 2 grupta incelenir. Islak borulu sprinkler sistemi, boruların içerisinde suyun her an akmaya hazır olarak beklediği sistem türüdür.
Bu sistemde su akışı hemen olacağından zaman kaybı yaşanmaz. Yangın meydana geldiğinde açığa çıkan ısıyla birlikte sprinklerin açılmasına ve suyun püskürtülmesini sağlar. Bu esnada ıslak sprinkler valf klapesi açılır ve sistem devamlı basınçlı su ile beslenir. Bir kısım sprinkler ısıya duyarlı cıva ile çalışır. Cam tüp içerisinde bulunan cıva çevreden aldığı ısı ile genleşir ve cam tüpün kırılmasına yol açar. Tüpün kırılması ile su yolu açılır ve yangının üzerine yoğun su damlacıkları dağılarak yangının sönmesini sağlar. Bir kısım sprinkler ise mekanik olarak çalışır. Belirli sıcaklıkta eriyebilen gerdirme parçasının erimesi sonunda suyolu açılır ve yangın üzerine su damlacıklarının dağılmasıyla yangını söndürür.
Yangın Tesisatı Periyodik Kontrol için teklif alabilirsiniz;
- Sprinkler tesisatı periyodik kontrolü
- Yangın dolapları periyodik kontrolü
- Boru tesisatı periyodik kontrolü
- Hidrantlar periyodik kontrolü
- Taşınabilir yangın tüpleri kontrolü
- Pompa istasyonu periyodik kontrolü
- Su deposu periyodik kontrolü
- Yangın algılama ve ihbar sistemi periyodik kontrolü
- Uyarı işaretleri ve ikazlar kontrolü
- Kaçış yolları kontrolleri yapılmalıdır.