Halatlı Kazıcı Nedir?
Halatlı kazıcı, genellikle madencilik ve büyük ölçekli toprak işleri gibi ağır sanayi uygulamalarında kullanılan, büyük miktarda malzemeyi kazmak ve taşımak için tasarlanmış bir kazı makinesidir. Bu tür kazıcılar, malzemeyi kazıp kaldırmak için halat ve kasnak sistemine bağlı bir kepçe veya kova kullanır. Halatlı kazıcılar, özellikle açık maden ocaklarında, büyük inşaat projelerinde ve liman yükleme işlerinde tercih edilir. Yüksek kazı kapasiteleri ve uzun menzilleri sayesinde, büyük hacimli malzemelerin etkili bir şekilde taşınmasını sağlarlar.
Halatlı kazıcıların çalışma prensibi, bir dizi halat, kasnak ve vinç mekanizması aracılığıyla kepçenin kontrol edilmesine dayanır. Bu sistem, kepçeyi hedef alana doğru yönlendirip malzemeyi kazdıktan sonra, kaldırıp taşıma noktasına kadar taşıyabilir. Bu makineler, genellikle sabit veya raylar üzerinde hareket edebilen yapıda olup, büyük ölçekli operasyonlar için uygunluk gösterir.
Halatlı kazıcıların periyodik kontrol ve muayenesi, makinenin güvenli ve etkin bir şekilde çalışmasını sağlamak, iş güvenliğini korumak ve işletme maliyetlerini düşürmek için büyük öneme sahiptir. Bu kontroller, makinenin halatlarını, kasnaklarını, vinç mekanizmalarını ve diğer kritik bileşenlerini kapsar. Periyodik bakım ve muayene, olası arızaların erken tespit edilmesini sağlar, bu da beklenmedik arızaların ve potansiyel iş kazalarının önüne geçilmesine yardımcı olur. Ayrıca, düzenli bakım, makinenin ömrünü uzatır ve maksimum verimlilikle çalışmasını garanti eder. Bu nedenle, halatlı kazıcıların periyodik kontrol ve muayenesi, operasyonel verimlilik ve iş güvenliği açısından kritik bir süreçtir ve uzman teknik personel tarafından düzenli olarak gerçekleştirilmelidir.
Halatlı Kazıcı Periyodik Kontrol Yönetmeliği
Halatlı kazıcı periyodik muayene ve kontrolleri, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereğince oluşturulan 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” kapsamında yapılmaktadır.
Halatlı Kazıcı Periyodik Kontrol Süresi Nedir? Ne Sıklıkla Yapılır?
Halatlı kazıcı periyodik kontrol/muayene süresi, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde standart veya azami bir süre belirtilmemişse imalatçının öngördüğü periyotla yapılır; bu da yoksa azami süre 1 yıldır.
Periyodik kontrol sıklığı, yönetmelikte yer alan tablolarda veya standartlar ile belirlenmemişse, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır. Bu hususlar imalatçı tarafından da belirlenmemiş ise ekipmanın bulunduğu işyeri ortam koşulları, kullanım sıklığı, yaşı, bakım faaliyetleri, sıklığı, atmosferik koşullar, kaza geçirmesi, önceki periyodik kontrol sonuçları ile kullanım süresi gibi faktörler göz önünde bulundurularak ve yapılacak risk değerlendirmesi sonuçlarına göre periyodik kontrol, test ve muayenelerin sıklığı artırılabilir.
Özetle, halatlı kazıcı periyodik kontrolleri 12 ayda bir yapılmalıdır.
Halatlı Kazıcı Periyodik Kontrolleri Kim Tarafından Yapılır?
TÜRKAK tarafından TS EN ISO/IEC 17020 belgeli bir A Tipi Muayene Kuruluşu olan Prosafety; halatlı kazıcı periyodik kontrollerini bakanlıktan yetkili ve uzman mühendis kadrosuyla yapmaktadır.
Halatlı kazıcı periyodik kontrolleri, yetkili olan makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
Halatlı Kazıcı Periyodik Kontrolünü Kimler Yapmaya Yetkilidir?
4 Nisan 2017 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi’nin 30047’nci sayısında “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” gereği, Bakanlık tarafından yetkilendirilen eğitim kurumlarından eğitimlerini almış kişiler ve hizmet yeterlilik belgesi almış veya akredite olmuş periyodik kontrol yapan firmalar yetkilidir.
17 Haziran 2021 tarihinden itibaren, yalnızca kalıcı Ekipnet numarasına sahip olan personeller tarafından periyodik kontrol ve muayene işlemi yapılabilmektedir.
Halatlı Kazıcı Periyodik Kontrol Formu ve Raporu Nedir?
Halatlı kazıcı periyodik kontrol formu, yönetmelikte belirtilen ulusal ve uluslararası imalat, test ve deney standartları doğrultusunda ürünün teknik bilgilerinin de bulunduğu bir ön kayıt belgesidir.
Standardın istediği tüm fiziksel, mekanik ve görsel testler ile deneyleri de yapılarak forma işlenir. Oluşturulan halatlı kazıcı periyodik kontrol raporu, ilgili teknik uzmanın bulguları ve teknik yöneticinin de onayıyla hazırlanmış olur.
İş Sağlığı ve Güvenliği yönünden uygun bulunmayan hususların tespit edilmesi ve bu hususlar giderilmeden iş ekipmanının kullanılmasının sakıncalı olduğu belirtilmesi halinde; bu hususlar giderilinceye kadar iş ekipmanı kullanılmaz. Söz konusu eksikliklerin giderilmesinden sonra yapılacak ikinci kontrol sonucunda; eksikliklerin giderilmesi için yapılan iş ve işlemler ile iş ekipmanının bir sonraki kontrol tarihine kadar UYGUNDUR ibaresinin de yer aldığı ikinci bir rapor düzenlenir.
Halatlı Kazıcı Periyodik Kontrolü/Muayenesini Yaptırmak Zorunlu mu?
Halatlı kazıcı ekipmanlarının kusurlu kullanılması neticesinde işletmede maddi ve manevi kayıplar oluşmaktadır. Bu yüzden; halatlı kazıcı periyodik kontrollerinin yapılması hem güvenli çalışma koşularının gereği, hem de yasal mevzuatlar gereğince zorunludur.
6331 Sayılı İSG Kanunu çerçevesinde, İş Ekipmanlarının kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında, işletmede bulunan ekipmanlar ve tesisatlar ile ilgili olarak gerekli kontrollerin yaptırılmadığının tespit edilmesi halinde;
Halatlı Kazıcı Periyodik Kontrolünü Yaptırmamanın Cezası Nedir?
İlgili kanunun 10. Maddesi gereğince “10/4: Risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaları yapmamak” fiili nedeniyle; halatlı kazıcı periyodik kontrolünü yaptırmamanın cezası, çalışan sayısına göre en az 18.452 TL ve en çok 55.356 TL olarak uygulanmaktadır.
5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17’nci maddesinin yedinci fıkrasındaki “İdari para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl 4.1.1961 Tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298’nci maddesi hükümlerince tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.
2024 yılı itibariyle işyerinde kullanılan ekipmanlar için gerekli kontrolleri yapmayan işverenlere, çalışan sayısı ve tehlike düzeyine bağlı olarak değişen idari para cezaları uygulanmaktadır.
1-10 çalışanı olan az tehlikeli işyerleri için 18.452 TL, tehlikeli işyerleri için 23.065 TL, çok tehlikeli işyerleri için 27.678 TL ceza verilmektedir.
10-49 çalışanı olan işyerleri için ise; az tehlikeli sınıf 18.452 TL, tehlikeli sınıf 27.678 TL, çok tehlikeli sınıf 36.904 TL ceza ödemektedirler.
50 ve üzeri çalışanı olan işyerleri için cezalar; az tehlikeli sınıf için 27.678 TL, tehlikeli sınıf için 36.904 TL, çok tehlikeli sınıf için 55.356 TL‘dir.
Çalışan Sayısı | Az Tehlikeli | Tehlikeli | Çok Tehlikeli |
---|---|---|---|
1-10 çalışan | 18.452 TL | 23.065 TL | 27.678 TL |
10-49 çalışan | 18.452 TL | 27.678 TL | 36.904 TL |
50 ve üzeri çalışan | 27.678 TL | 36.904 TL | 55.356 TL |
Halatlı Kazıcı Periyodik Kontrolü Yaptırma Sorumluluğu Kime Aittir?
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine göre halatlı kazıcı periyodik kontrolünü yaptırma sorumluluğu İşverene aittir.
İlgili yönetmelikte “İşyerinde kullanılacak iş ekipmanının yapılacak işe uygun olması ve bu ekipmanın çalışanlara sağlık ve güvenlik yönünden zarar vermemesi için işveren gerekli tüm tedbirleri alır” maddesi bulunmaktadır.
Ayrıca iş güvenliği uzmanları, işverenlere öneri ve tavsiyeleri vermekle yükümlüdür.
Halatlı Kazıcı Bakımı Kimler Tarafından Hangi Sıklıkla Yapılabilir?
Halatlı kazıcı ekipmanlarının periyodik bakımları (günlük, haftalık, aylık, üç aylık, altı aylık ve benzeri), ilgili standartlarda belirlenen veya imalatçının belirlediği şekilde, imalatçı tarafından yetkilendirilmiş servislerce veya işyeri tarafından görevlendirilmiş kişilerce yapılır.
Periyodik kontrol/muayene ve periyodik bakım farklı hizmetlerdir. A tipi periyodik muayene kuruluşlarından, tarafsızlık ve bağımsızlık ilkesiyle çelişmesi sebebiyle bakım hizmeti alınamaz ve teklif edilemez. Muayene kuruluşu yalnızca halatlı kazıcı test, muayene ve kontrollerini yapmak ve bunları raporlamakla yükümlüdür. İş ekipmanlarının, her çalışmaya başlamadan önce operatörleri tarafından kontrollere tabi tutulmaları sağlanır.
Halatlı Kazıcı Periyodik Kontrolü Nasıl Yapılır?
Firmamız tüm periyodik kontrol aşamalarını gerçekleştirdikten sonra sonuçlarını sizlere raporlayıp sunmaktadır.
Halatlı Kazıcı Periyodik Kontrolü Standardı Nedir?
Halatlı kazıcı periyodik kontrolleri, yönetmelikte yer alan TS 2025 standartlarına göre gerçekleştirilmektedir.