Değişken Erişimli Araç Periyodik Kontrol & Muayenesi

Değişken Erişimli Araç Nedir?

Değişken erişimli araç (Variable Reach Truck), özellikle depo ve lojistik sektörlerinde kullanılan, teleskopik bir bomu veya kolu olan ve yükseklik veya uzunluk açısından değişken bir erişim kabiliyetine sahip bir forklift türüdür. Bu araçlar, özellikle uzak veya zor erişilebilir yerlere malzeme yerleştirmek ve almak için tasarlanmıştır.

Değişken erişimli araçların temel özellikleri şunlardır:

• Teleskopik Boom: Bu araçların en karakteristik özelliği, uzayıp kısalabilen teleskopik bir bomun olmasıdır. Bu bom, forkliftin sadece yukarı ve aşağı hareket etmesinin ötesinde, ileriye ve geriye doğru da uzanmasını sağlar.

• Değişken Erişim Kapasitesi: Değişken erişimli araçlar, yüksekliği ve mesafeyi ayarlayarak, rafların üst kısımlarına veya diğer zor erişilen yerlere malzemeleri yerleştirebilir ve alabilir.

• Manevra Kabiliyeti: Bu araçlar, genellikle kompakt tasarıma sahip olup dar alanlarda kolayca manevra yapabilir.

• Yük Kapasitesi: Değişken erişimli araçlar, farklı yük kapasitelerine sahip modellerde bulunabilir ve genellikle orta ila ağır yükleri taşımak için uygundur.

• Çok Yönlülük: Çeşitli eklentiler ve ataşmanlarla donatılarak, farklı türdeki yüklerin taşınması ve işlenmesi için uyarlanabilirler.

• Güvenlik Özellikleri: Bu araçlar, yüksek çalışma güvenliği sağlamak için çeşitli güvenlik özellikleriyle donatılmıştır.

Değişken erişimli araçlar, özellikle inşaat alanları, büyük depolar ve dağıtım merkezleri gibi yerlerde yaygın olarak kullanılır. Bu tür araçların kullanımı, depo yönetiminde verimliliği ve esnekliği artırırken, iş güvenliğini de önemli ölçüde iyileştirir.

Değişken Erişimli Araç Periyodik Kontrol Yönetmeliği

Değişken erişimli araç periyodik muayene ve kontrolleri, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereğince oluşturulan 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” kapsamında yapılmaktadır.

Değişken Erişimli Araç Periyodik Kontrol Süresi Nedir? Ne Sıklıkla Yapılır?

Değişken erişimli araç periyodik kontrol / muayene süresi, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde standart veya azami bir süre belirtilmemişse imalatçının öngördüğü periyotla yapılır; bu da yoksa azami süre 1 yıldır.

Periyodik kontrol sıklığı, yönetmelikte yer alan tablolarda veya standartlar ile belirlenmemişse, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır. Bu hususlar imalatçı tarafından da belirlenmemiş ise ekipmanın bulunduğu işyeri ortam koşulları, kullanım sıklığı, yaşı, bakım faaliyetleri, sıklığı, atmosferik koşullar, kaza geçirmesi, önceki periyodik kontrol sonuçları ile kullanım süresi gibi faktörler göz önünde bulundurularak ve yapılacak risk değerlendirmesi sonuçlarına göre periyodik kontrol, test ve muayenelerin sıklığı artırılabilir.

Özetle, değişken erişimli araçların periyodik kontrolleri 12 ayda bir yapılmalıdır.

Değişken Erişimli Araç Periyodik Kontrolleri Kim Tarafından Yapılır?

TÜRKAK tarafından TS EN ISO/IEC 17020 belgeli bir A Tipi Muayene Kuruluşu olan Prosafety; değişken erişimli araç periyodik kontrollerini bakanlıktan yetkili ve uzman mühendis kadrosuyla yapmaktadır.

Değişken erişimli araçların periyodik kontrolleri, yetkili olan makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.

Değişken Erişimli Araç Periyodik Kontrolünü Kimler Yapmaya Yetkilidir?

4 Nisan 2017 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi’nin 30047’nci sayısında “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” gereği, Bakanlık tarafından yetkilendirilen eğitim kurumlarından eğitimlerini almış kişiler ve hizmet yeterlilik belgesi almış veya akredite olmuş periyodik kontrol yapan firmalar yetkilidir.

17 Haziran 2021 tarihinden itibaren, yalnızca kalıcı Ekipnet numarasına sahip olan personeller tarafından periyodik kontrol ve muayene işlemi yapılabilmektedir.

Değişken Erişimli Araç Periyodik Kontrol Formu ve Raporu Nedir?

Değişken erişimli araç periyodik kontrol formu, yönetmelikte belirtilen ulusal ve uluslararası imalat, test ve deney standartları doğrultusunda ürünün teknik bilgilerinin de bulunduğu bir ön kayıt belgesidir.

Standardın istediği tüm fiziksel, mekanik ve görsel testler ile deneyleri de yapılarak forma işlenir. Oluşturulan değişken erişimli araç periyodik kontrol raporu, ilgili teknik uzmanın bulguları ve teknik yöneticinin de onayıyla hazırlanmış olur.

İş Sağlığı ve Güvenliği yönünden uygun bulunmayan hususların tespit edilmesi ve bu hususlar giderilmeden iş ekipmanının kullanılmasının sakıncalı olduğu belirtilmesi halinde; bu hususlar giderilinceye kadar iş ekipmanı kullanılmaz. Söz konusu eksikliklerin giderilmesinden sonra yapılacak ikinci kontrol sonucunda; eksikliklerin giderilmesi için yapılan iş ve işlemler ile iş ekipmanının bir sonraki kontrol tarihine kadar UYGUNDUR ibaresinin de yer aldığı ikinci bir rapor düzenlenir.

Değişken Erişimli Araç Periyodik Kontrolü/Muayenesini Yaptırmak Zorunlu mu?

Değişken erişimli araç ekipmanlarının kusurlu kullanılması neticesinde işletmede maddi ve manevi kayıplar oluşmaktadır. Bu yüzden; değişken erişimli araç periyodik kontrollerinin yapılması hem güvenli çalışma koşularının gereği, hem de yasal mevzuatlar gereğince zorunludur.

6331 Sayılı İSG Kanunu çerçevesinde, İş Ekipmanlarının kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında, işletmede bulunan ekipmanlar ve tesisatlar ile ilgili olarak gerekli kontrollerin yaptırılmadığının tespit edilmesi halinde;

Değişken Erişimli Araç Periyodik Kontrolünü Yaptırmamanın Cezası Nedir?

İlgili kanunun 10. Maddesi gereğince “10/4: Risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaları yapmamak” fiili nedeniyle; değişken erişimli araçların periyodik kontrolünü yaptırmamanın cezası, çalışan sayısına göre en az 18.452 TL ve en çok 55.356 TL olarak uygulanmaktadır.

5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17’nci maddesinin yedinci fıkrasındaki “İdari para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl 4.1.1961 Tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298’nci maddesi hükümlerince tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.

2024 yılı itibariyle işyerinde kullanılan ekipmanlar için gerekli kontrolleri yapmayan işverenlere, çalışan sayısı ve tehlike düzeyine bağlı olarak değişen idari para cezaları uygulanmaktadır.

1-10 çalışanı olan az tehlikeli işyerleri için 18.452 TL, tehlikeli işyerleri için 23.065 TL, çok tehlikeli işyerleri için 27.678 TL ceza verilmektedir.

10-49 çalışanı olan işyerleri için ise; az tehlikeli sınıf 18.452 TL, tehlikeli sınıf 27.678 TL, çok tehlikeli sınıf 36.904 TL ceza ödemektedirler.

50 ve üzeri çalışanı olan işyerleri için cezalar; az tehlikeli sınıf için 27.678 TL, tehlikeli sınıf için 36.904 TL, çok tehlikeli sınıf için 55.356 TL‘dir.

Değişken Erişimli Araçların Periyodik Kontrolü Yaptırma Sorumluluğu Kime Aittir?

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine göre değişken erişimli araç periyodik kontrolünü yaptırma sorumluluğu İşverene aittir.

İlgili yönetmelikte “İşyerinde kullanılacak iş ekipmanının yapılacak işe uygun olması ve bu ekipmanın çalışanlara sağlık ve güvenlik yönünden zarar vermemesi için işveren gerekli tüm tedbirleri alır” maddesi bulunmaktadır.

Ayrıca iş güvenliği uzmanları, işverenlere öneri ve tavsiyeleri vermekle yükümlüdür.

Değişken Erişimli Araç Bakımı Kimler Tarafından Hangi Sıklıkla Yapılabilir?

Değişken erişimli araç ekipmanlarının periyodik bakımları (günlük, haftalık, aylık, üç aylık, altı aylık ve benzeri), ilgili standartlarda belirlenen veya imalatçının belirlediği şekilde, imalatçı tarafından yetkilendirilmiş servislerce veya işyeri tarafından görevlendirilmiş kişilerce yapılır.

Periyodik kontrol/muayene ve periyodik bakım farklı hizmetlerdir. A tipi periyodik muayene kuruluşlarından, tarafsızlık ve bağımsızlık ilkesiyle çelişmesi sebebiyle bakım hizmeti alınamaz ve teklif edilemez. Muayene kuruluşu yalnızca değişken erişimli araç test, muayene ve kontrollerini yapmak ve bunları raporlamakla yükümlüdür. İş ekipmanlarının, her çalışmaya başlamadan önce operatörleri tarafından kontrollere tabi tutulmaları sağlanır.

Değişken Erişimli Araç Periyodik Kontrolü Nasıl Yapılır?

Firmamız tüm periyodik kontrol aşamalarını gerçekleştirdikten sonra sonuçlarını sizlere raporlayıp sunmaktadır.

Değişken Erişimli Araç Periyodik Kontrolü Standardı Nedir?

Değişken erişimli araç periyodik kontrolleri, yönetmelikte yer alan TS 2025 standartlarına göre gerçekleştirilmektedir.