Endüstriyel Raf ve Kapıların Periyodik Kontrol & Muayenesi

Endüstriyel Raf ve Kapı Nedir?

“Endüstriyel raf” ve “endüstriyel kapı“, depolama ve erişim kolaylığı sağlamak için endüstriyel ortamlarda kullanılan özel yapılar ve ekipmanlardır.

• Endüstriyel Raf: Endüstriyel raflar, fabrikalar, depolar ve lojistik merkezleri gibi alanlarda büyük miktarlardaki malzemeleri, ürünleri veya ekipmanları düzenli ve erişilebilir bir şekilde saklamak için tasarlanmıştır. Bu raflar, genellikle ağır yük kapasitesine sahip olup, metal gibi dayanıklı malzemelerden yapılmıştır. Çeşitli türleri vardır, bunlar arasında palet rafları, çelik raflar, modüler raflar ve arşivleme rafları bulunur. Bu raflar, mekansal verimliliği artırır ve envanter yönetimini kolaylaştırır.
• Endüstriyel Kapı: Endüstriyel kapılar, fabrikalar, atölyeler, depo ve lojistik merkezleri gibi endüstriyel yapıların giriş ve çıkışlarında kullanılan, genellikle büyük ve sağlam yapıda kapılardır. Bunlar, hızlı açılıp kapanabilen hızlı PVC kapılar, yüksek güvenlik sağlayan çelik kapılar, yalıtımlı sarmal kapılar ve yangına dayanıklı kapılar gibi çeşitli türlerde olabilir. Bu kapılar, işletmelerin güvenlik, izolasyon, erişim kontrolü ve operasyonel verimlilik ihtiyaçlarını karşılar.

Her iki ekipman da endüstriyel ortamların verimliliğini ve güvenliğini artıran önemli unsurlardır.

Endüstriyel Raf ve Kapıların Periyodik Kontrol Yönetmeliği

Raf ve kapıların periyodik muayene ve kontrolleri, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereğince oluşturulan 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” kapsamında yapılmaktadır.

Endüstriyel Raf ve Kapıların Periyodik Kontrol Süresi Nedir? Ne Sıklıkla Yapılır?

Raf ve kapıların periyodik kontrol / muayene süresi, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde standart veya azami bir süre belirtilmemişse imalatçının öngördüğü periyotla yapılır; bu da yoksa azami süre 1 yıldır.

Periyodik kontrol sıklığı, yönetmelikte yer alan tablolarda veya standartlar ile belirlenmemişse, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır. Bu hususlar imalatçı tarafından da belirlenmemiş ise ekipmanın bulunduğu işyeri ortam koşulları, kullanım sıklığı, yaşı, bakım faaliyetleri, sıklığı, atmosferik koşullar, kaza geçirmesi, önceki periyodik kontrol sonuçları ile kullanım süresi gibi faktörler göz önünde bulundurularak ve yapılacak risk değerlendirmesi sonuçlarına göre periyodik kontrol, test ve muayenelerin sıklığı artırılabilir.

Özetle, raf ve kapıların periyodik kontrolleri 12 ayda bir yapılmalıdır.

Endüstriyel Raf ve Kapıların Periyodik Kontrolleri Kim Tarafından Yapılır?

TÜRKAK tarafından TS EN ISO/IEC 17020 belgeli bir A Tipi Muayene Kuruluşu olan Prosafety; raf ve kapıların periyodik kontrollerini bakanlıktan yetkili ve uzman mühendis kadrosuyla yapmaktadır.

Raf ve kapıların periyodik kontrolleri, yetkili olan makine mühendisleri, mekatronik mühendisleri, makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.

Endüstriyel Raf ve Kapı Periyodik Kontrolünü Kimler Yapmaya Yetkilidir?

4 Nisan 2017 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi’nin 30047’nci sayısında “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” gereği, Bakanlık tarafından yetkilendirilen eğitim kurumlarından eğitimlerini almış kişiler ve hizmet yeterlilik belgesi almış veya akredite olmuş periyodik kontrol yapan firmalar yetkilidir.

17 Haziran 2021 tarihinden itibaren, yalnızca kalıcı Ekipnet numarasına sahip olan personeller tarafından periyodik kontrol ve muayene işlemi yapılabilmektedir.

Endüstriyel Raf ve Kapı Periyodik Kontrol Formu ve Raporu Nedir?

Raf ve kapı periyodik kontrol formu, yönetmelikte belirtilen ulusal ve uluslararası imalat, test ve deney standartları doğrultusunda ürünün teknik bilgilerinin de bulunduğu bir ön kayıt belgesidir.

Standardın istediği tüm fiziksel, mekanik ve görsel testler ile deneyleri de yapılarak forma işlenir. Oluşturulan raf ve kapı periyodik kontrol raporu, ilgili teknik uzmanın bulguları ve teknik yöneticinin de onayıyla hazırlanmış olur.

İş Sağlığı ve Güvenliği yönünden uygun bulunmayan hususların tespit edilmesi ve bu hususlar giderilmeden iş ekipmanının kullanılmasının sakıncalı olduğu belirtilmesi halinde; bu hususlar giderilinceye kadar iş ekipmanı kullanılmaz. Söz konusu eksikliklerin giderilmesinden sonra yapılacak ikinci kontrol sonucunda; eksikliklerin giderilmesi için yapılan iş ve işlemler ile iş ekipmanının bir sonraki kontrol tarihine kadar UYGUNDUR ibaresinin de yer aldığı ikinci bir rapor düzenlenir.

Endüstriyel Raf ve Kapıların Periyodik Kontrolü/Muayenesini Yaptırmak Zorunlu mu?

Raf ve kapı ekipmanlarının kusurlu kullanılması neticesinde işletmede maddi ve manevi kayıplar oluşmaktadır. Bu yüzden; rafların ve kapıların periyodik kontrollerinin yapılması hem güvenli çalışma koşularının gereği, hem de yasal mevzuatlar gereğince zorunludur.

6331 Sayılı İSG Kanunu çerçevesinde, İş Ekipmanlarının kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında, işletmede bulunan raf ve kapılar ile ilgili olarak gerekli kontrollerin yaptırılmadığının tespit edilmesi halinde;

Endüstriyel Raf ve Kapıların Periyodik Kontrolünü Yaptırmamanın Cezası Nedir?

İlgili kanunun 10. Maddesi gereğince “10/4: Risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaları yapmamak” fiili nedeniyle; endüstriyel raf ve kapıların periyodik kontrolünü yaptırmamanın cezası, çalışan sayısına göre en az 18.452 TL ve en çok 55.356 TL olarak uygulanmaktadır.

5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17’nci maddesinin yedinci fıkrasındaki “İdari para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl 4.1.1961 Tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298’nci maddesi hükümlerince tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.

2024 yılı itibariyle işyerinde kullanılan ekipmanlar için gerekli kontrolleri yapmayan işverenlere, çalışan sayısı ve tehlike düzeyine bağlı olarak değişen idari para cezaları uygulanmaktadır.

1-10 çalışanı olan az tehlikeli işyerleri için 18.452 TL, tehlikeli işyerleri için 23.065 TL, çok tehlikeli işyerleri için 27.678 TL ceza verilmektedir.

10-49 çalışanı olan işyerleri için ise; az tehlikeli sınıf 18.452 TL, tehlikeli sınıf 27.678 TL, çok tehlikeli sınıf 36.904 TL ceza ödemektedirler.

50 ve üzeri çalışanı olan işyerleri için cezalar; az tehlikeli sınıf için 27.678 TL, tehlikeli sınıf için 36.904 TL, çok tehlikeli sınıf için 55.356 TL‘dir.

Raf ve Kapıların Periyodik Kontrolü Yaptırma Sorumluluğu Kime Aittir?

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine göre raf ve kapıların periyodik kontrolünü yaptırma sorumluluğu İşverene aittir.

İlgili yönetmelikte “İşyerinde kullanılacak iş ekipmanının yapılacak işe uygun olması ve bu ekipmanın çalışanlara sağlık ve güvenlik yönünden zarar vermemesi için işveren gerekli tüm tedbirleri alır” maddesi bulunmaktadır.

Ayrıca iş güvenliği uzmanları, işverenlere öneri ve tavsiyeleri vermekle yükümlüdür.

Endüstriyel Raf ve Kapı Bakımı Kimler Tarafından Hangi Sıklıkla Yapılabilir?

Raf ve kapı ekipmanlarının periyodik bakımları (günlük, haftalık, aylık, üç aylık, altı aylık ve benzeri), ilgili standartlarda belirlenen veya imalatçının belirlediği şekilde, imalatçı tarafından yetkilendirilmiş servislerce veya işyeri tarafından görevlendirilmiş kişilerce yapılır.

Periyodik kontrol/muayene ve periyodik bakım farklı hizmetlerdir. A tipi periyodik muayene kuruluşlarından, tarafsızlık ve bağımsızlık ilkesiyle çelişmesi sebebiyle bakım hizmeti alınamaz ve teklif edilemez. Muayene kuruluşu yalnızca raf ve kapıların test, muayene ve kontrollerini yapmak ve bunları raporlamakla yükümlüdür. İş ekipmanlarının, her çalışmaya başlamadan önce operatörleri tarafından kontrollere tabi tutulmaları sağlanır.

Endüstriyel Raf ve Kapıların Periyodik Kontrolü Nasıl Yapılır?

Raf ve kapıların güvenli ve ekonomik olarak çalışması için periyodik kontrollerinin ve korucu bakımların yapılması gereklidir. Raf ve kapıların en önemli elemanları günlük gözden geçirilmeli ve normal olmayan bir durum gözlenmesi halinde, gerekli tedbirler alınmalıdır. Planlı ve koruma amaçlı yapılan kontrol, raf ve kapı elemanlarında oluşabilecek tehlikeli durumların zamanında tespit edilmesini sağlamak, güvenliği tehlikeye düşürecek ve büyük ekonomik kayıplara sebep olabilecek önlemekte ve tesisin verimini arttırmaktadır. Firmamız bütün bu periyodik kontrol aşamalarını gerçekleştirdikten sonra sonuçlarını sizlere raporlayıp sunmaktadır.

Endüstriyel Raf ve Kapıların Periyodik Kontrolü Standardı Nedir?